آنچه مادران لازم است بدانند

نکاتی در مورد بارداری و زنان

آنچه مادران لازم است بدانند

نکاتی در مورد بارداری و زنان

سزارین یا زایمان طبیعی . کدام بهتر است ؟

سزارین یا زایمان طبیعی . کدام بهتر است ؟ 

 

هر خانم بارداری در طول بارداری و مخصوصاً در ماه آخر به فکر زایمان و نوع آن می باشد. حتما می دانید که طبیعتاً اکثر زایمانها به صورت طبیعی و یا واژینال صورت می گیرد. اما

 

در برخی مواقع پزشک یا ماما تشخیص می دهد که سزارین برای بیمار بهتر از یک زایمان طبیعی مشکل می باشد و البته در برخی مواقع اصلا امکان زایمان طبیعی وجود ندارد. دراین بخش سعی براین است که این دو نوع زایمان تشریح شوند و تا حدودی مزایا و معایب آنها باهم مقایسه گردند.

 

 

زایمان طبیعی

 

خیلی زودتر از شروع زایمان، رحم شما (که جایگاه جنین از اوّ ل بارداری تا زمان تولد بوده) برای زایمان آماده می شده است . وقتی حامله نیستید، رحم یک عضو تو خالی است به اندازه  یک گلابی. در آخر بارداری ،ظرفیت آن تا حدود 500 برابر افزایش می یابد و وزن آن از حدود 40 گرم به 850 گرم افزایش می یابد. الیاف عضلانی که رحم را می سازند تا 10 برابر ضخامت اصلی شان رشد می کنند . رحم دارای دو بخش مشخص می باشد : جسم رحم و دهانه ی رحم . جسم رحم یا قسمت بالایی آن در طول حاملگی بزرگ و نازک می شود و دهانه رحم (یا مدخل آن) بلند و ضخیم می گردد . در زمان دردهای زایمانی، جسم رحم منقبض و منبسط می شود و دهانه رحم نازک و باز می گردددو به طرف بالا و اطراف سر جنین کشیده می شود.

رحم یکی از قوی ترین عضلات بدنتان می باشد و می تواند با قدرت زیادی در زمان زایمان منقبض گردد . البته این عضو ماهیچه ای به دفعات زیادی در طول زندگیتان منقبض شده است و ممکن است شما انقباضات آنرا به صورت دردهای خفیف یاشدید دوران قاعدگی حس کرده باشید.

در طول بارداری و مخصوصاً اواخر آن، رحم با فواصل نامنظم برای مدت کوتاه (حدود 25 ثانیه ) منقبض می شود. اینها انقباضات ((براکستون هیکس)) هستند و برخلاف انقباضات زایمانی، بتدریج بهم نزدیک تر نمی شوند و معمولاً دردناک نیستند. ممکن است آنها رابه صورت سفت شدن شکمتان تشخیص دهید. این انقباضات رحم را برای انقباضات اصلی زایمان آماده می سازندو گردش خون جفت راافزایش می دهند .

حال ممکن است این سؤال برای شما پیش آید: من چگونه متوجه دردهای واقعی زایمان شوم ؟

سه علامت مشخص برای دردهای واقعی زایمانی وجود دارد که ممکن است فقط یکی را تجربه کنید و یا هر سه را ، و آنها عبارتند از :

 

·    انقباضات منظم رحمی . آنها معمولاًهر 5 دقیقه بروز می کنند و از 45 ثانیه تا 65 ثانیه نیز دوام دارند (هرچه دردها پیشرفت می کنند، فاصله انقباضات کمتر شده و طول هر انقباض بیشتر می شود). با گذاشتن دست برروی شکم می توان انقباضات را لمس کرد و البته احساس آنها، اگر هم دردناک نباشد، ناراحت کننده هست.

·    نشانه و یا نشانه خونی . خارج شدن مقدار کمی خون قهوه ای از رحم و یا ماده ای شبیه به سفیده ی تخم مرغ که گاهی آغشته به رگه های خونی می باشد ،همین نشانه است . این ماده از همان اوایل حاملگی، دهانه رحم رابسته تا از عفونت رحم جلو گیری نماید. البته این نشانه وقتی ارزش دارد که از 24 ساعت قبل معاینه ی داخلی نشده باشید. اگر خون قرمز روشن و یا جریان خون مانند قاعدگی از رحم شما خارج شد، حتماً فوراً به ماما یا پزشکتان اطلاع دهید و یا به بیمارستان مراجعه کنید.

·    پاره شدن کیسه آب . در داخل رحم ، جنین در کیسه ای پر از نوعی آب یا مایع قرار دارد. پارگی این کیسه ،معمولاًدر جریان دردهای زایمانی و در اواخر مرحله ی اوّل زایمان صورت می گیرد ولی برخی موارد خیلی زود

(حتی بدون شروع درد و انقباض) رخ می دهد. با پارگی کیسه ی آب باید فوراً به بیمارستان بروید، چرا که هر چه فاصله ی پارگی کیسه ی آب تا زایمان بیشتر باشد، احتمال عفونت نیز بیشتر می شود . همچنین خطر پایین آمدن بند ناف نیز وجود دارد. کیسه ی آب ممکن است به صورت نشت کردن پاره شود و یا بطور ناگهانی. مایع آن معمولاًشفاف است و بوی نامطبوعی مانند ادرار ندارد. اگر این مایع سبز ،زرد ویا قهوه ای باشد فوراً به ماما یا پزشکتان اطلاع دهید. چون علامت آن است که جنین مکونیم (اوّلین مدفوع جنین یا نوزاد) دفع کرده است و نشانه زجر جنین می باشد که در این صورت باید فوراً زایمان انجام شود. اگر شخصی هنوز به اندازه کافی برای زایمان طبیعی پیشرفت نکرده باشد باید سزارین شود.

 

پس از زایمان

پس از زایمان

شش هفته اول بعد از زایمان، دوران نقاهت پس از زایمان (نفاس) نامیده می شود.در این مدت نیز لاز م است مادر در چندنوبت توسط کارکنان بهداشتی مراقبت شود. پدر ومادر نیز باید به تغییرات طبیعی و خطراتی که سلامت مادر و نوزاد را تهدید می کند آگاه بوده ودر صورت بروزعلایم خطر در اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه نمایند.

تغییرات بدن مادر پس از زایمان

دو تغییر عمده بدن مادر در دوران بعد از زایمان مربوط به رحم و پستان ها است.

رحم: پس از زایمان رحم کم کم به حالت اولیه خود برگشته و اندازه آن به سرعت کوچکتر می شود.پوشش ضخیمی که در دیواره رحم برای لانه گزینی جنین تشکیل شده بود ابتدا به شکل ترشحات خونی و سپس ترشح قهوه ای رنگ و پس از حدود10روز به صورت ترشحات زرد یا سفید رنگ از مهبل خارج می شود. البته ممکن است در برخی خانمها خونریزی در حد لکه بینی، حتی تا حدود40 روز پس از زایمان نیز ادامه یابد.در این موارد برای اطمینان بیشتر می توان با پزشک یا ماما مشورت کرد.در اکثر مادرانی که کودک خود را شیر می دهند به مدت5 تا6 ماه بعد از زایمان و گاهی تا زمانی که تغذیه با شیر مادر ادامه دارد، قاعدگی اتفاق نمی افتد.

ولی در زنانی که کودک خود را از پستان شیر نمی دهند، معمولاً قاعدگی غیرعادی و توام با خونریزی زیاد و خروج لخته است و نباید موجب نگرانی شود، ولی در صورت ادامه این وضعیت باید به پزشک مراجعه شود.

پستانها: در روزهای اول بعد از زایمان آغوز که حاوی پروتئین بیشتر و مواد ایمن سازی مشابه واکسن است در پستانها تولید و ترشح آن تا 5 روز ادامه یافته و سپس به شیر تبدیل می شود. مقدار شیر در افراد مختلف، متفاوت بوده و بستگی به دفعات شیردهی، رژیم غذایی و حالات روحی مادر دارد.

اندوه پس از زایمان:برخی از مادران در روزهای اول پس از زایمان احساس اندوه و غم بی دلیل می کنند که معمولاً‌ زودگذر است و در افراد مختلف، شدت آن متفاوت می باشد. چنانچه این حالت طولانی و مداوم شود، مشورت با پزشک لازم است.

مادر عزیز؛ در این مواقع احساسات خود را با همسرتان در میان بگذارید.

علایم خطر پس از زایمان

دوران پس از زایمان نیز می تواند مانند دوران بارداری برای مادر خطرآفرین باشد. بنابراین اطلاع از علایم خطر این دوران نیز برای مادر وپدر ضروری است و باید با مشاهده این علایم حتماً به پزشک یا ماما مراجعه کنند. این علایم عبارتند از:

-          تب و لرز

-          خونریزی بیش از میزان قاعدگی در هر زمان و یا ادامه خونریزی بیشتر از حد لکه بینی بعد از ده روز

-          درد و ورم ناحیه بخیه ها

-          هرگونه درد، قرمزی و تورم پستانها

-          لمس توده یا درد و تورم و خروج ترشحات چرکی از محل بخیه ها

-          خروج ترشحات چرکی بدبو از مهبل

-          درد زیر دل یا درد ساق پا

-          بی اختیاری دفع ادرار و مدفوع، درد یا سوزش هنگام ادرار کردن و تکرر ادرار

-          افسردگی شدید،سرگیجه و رنگ پریدگی