مراقبتهای بهداشتی در بارداری
روابط زناشویی:تمایل جنسی زنان باردار در مراحل مختلف حاملگی تغییر می کند. احساس لذت بیشتر و یا حتی تنفر از داشتن نزدیکی در بارداری طبیعی است. تمایلات جنسی مردان هم ممکن است تغییر کند. این احساسات متفاوت اغلب به علت تغییرات هورمونی زنان و یا تصورات هر دو طرف در مورد وضعیت جسمانی رن باردار و موقعیت خاص او در این دوران می باشد. در یک حاملگی سالم، نزدیکی تا قبل از ماه آخر حاملگی ضرری ندارد. مشروط به اینکه راحتی زن رعایت شده و وضعیت قرار گرفتن بدن او طوری باشد که به شکم وی فشار وارد نشود.
خانمهایی که حاملگی های قبلی خود سابقه سقط، خونریزی، پارگی کیسه آب و زایمان زودرس دارند، باید از نزدیکی در سه ماه اول و آخر بارداری خودداری کنند.
بهداشت دهان و دندان: با توجه به اهمیت مراقبت از دندان ها در حاملگی، زن باردار بهتر است درطول بارداری حداقل یکبار توسط دندانپزشک معاینه شود. حداقل یکبار مسواک زدن در روز (قبل از خواب) ضروری است. با پیشرفت حاملگی بعلت افزایش ترشح هورمونها ممکن است لثه ها متورم و پرخون شده و خونریزی از لثه ها پیش آید، اگرخونریزی زیاد شده وبیش از چند روز ادامه یابد لازم است با دندانپزشک مشورت شود.
بهداشت روانی: آرامش مادر از مسائلی است که امروزه بسیار مورد توجه قرار دارد. ثابت شده است که اضطراب و هیجانات زن حامله بر سلامت جنین تاثیر می گذارد. آرامش روانی مادر بخصوص نزدیک زایمان اهمیت زیادی دارد.
پدر خانواده می تواند بیشترین نقش را در فراهم کردن محیطی آرام و دور از اضطراب برای همسرش داشته باشد.
مصرف دارو و ... : اکثر داروها می توانند از جفت عبور کرده و به جنین رسیده و اثرات زیان باری برای جنین و نوزاد ایجاد کنند. از آنجائی که بیشترین اثرات سوء داروها و مواد مضر در سه ماه اول حاملگی است لذا در این مدت باید از مصرف دارو بدون تجویز پزشک، همچنین از کشیدن سیگار یا تنفس در فضای آلوده به دود سیگار و همچنین انجام هر نوع عکسبرداری بدون اجازه پزشک خودداری شود.
کشیدن سیگار، نوشیدن الکل، مصرف خودسرانه دارو در بارداری برای سلامت مادر و نوزاد خطرناک است.
ورزش: بهترین ورزش در بارداری، پیاده روی در هوای آزاد است. خانم باردار می تواند حدود نیم ساعت در روز و حداقل سه بار در هفته پیاده روی کند. راه رفتن باعث تقویت عضلات شکم شده و در ماههای آخر به راحت انجام شدن زایمان کمک می کند. انجام تمرینات بسیار ساده در بارداری ضمن حفظ اندام مادر در کاهش انقباض عضلات لگن و ران و کاهش کمردرد و دردپشت موثر بوده و مادر را از نظر جسمی و روحی برای زایمان آماده می کند.
خانم عزیز؛ چنانچه شما قبلاً فعالیت ورزشی نداشته اید در انجام این حرکات با پزشک یا ماما مشورت کنید. از انجام ورزش های سنگین و حرکاتی که احتمال ضربه به شکم وجود دارد، اجتناب کرده و چنانچه دچار تپش قلب شدید شده و عرق کردید ورزش را متوقف کنید.
انجام چند حرکت ورزشی ساده در بارداری:
- در حالی که زانوها و دستها را به زمین تکیه داده اید، عضلات کمر و شکم خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید.
- به پشت دراز کشیده، زانوها را خم کنید و دستها را در دو طرف بدن قرار دهید. در حالیکه نفسهای عمیق و آهسته می کشید، عضلات شکم و کمر خود را بطرف بالا و پائین حرکت دهید.
- در حالیکه ستون فقرات خود را راست نگه داشته اید زانوها را از هم جدا کرده و به حالت نیمه نشسته درآئید، سپس به حالت ایستاده برگردید. این تمرین را می توانید به هنگام کار در منزل مطابق شکل انجام دهید.
اجتناب از تماس با افراد بیمار: ابتلاء مادر باردار به برخی بیماریهای عفونی مثل سرخجه عوارض متعددی در جنین ایجاد می کند. لذا زنان باردار باید از تماس با افراد مبتلا به بیماریهای عفونی مثل سرخجه، هپاتیت و آبله مرغان دوری کنند.تزریق واکسن بیماریهای مثل سرخجه و هپاتیت به زنان قبل از بارداری، از ابتلا آنان به بیماریها در دوران بارداری جلوگیری می کند. در صورتی که خانم باردار با افراد مبتلا به این بیماریها تماس داشته وقبلاً بر علیه آن ایمن نشده باشد، حتماً باید با پزشک مشورت کند.