مرجع کامل واکسیناسیون

 هرگونه اقدامی که به منظور جلوگیری از بروز عفونت و یا تخفیف شکل طبیعی بیماری در

فردی با تجویز آنتی‌بادی یا آنتی‌ژن بعمل آید ایمن‌سازی گفته می شود.

با تزریق عضلانی یا وریدی آنتی بادی ایمنی غیرفعال یا انتقالی ایجاد می‌گردد. دوام این نوع

ایمنی کوتاه است و بستگی به نیمه عمر آنتی‌بادی در بدن فرد دریافت کننده دارد و این

مدت درحدود  3 تا 4 هفته می‌باشد.

درصورت تجویز آنتی‌ژن که شامل میکرو ارگانیسم ضعیف شده ، کشته شده و یا اجزاء

آن می‌شود دستگاه ایمنی فرد دریافت کننده تحریک و بطور فعال آنتی‌بادی تولید

می‌کند.ایمنی بدست آمده دراین حالت را ایمنی فعال گویند.

دوام این نوع ایمنی ، طولانی تر از نوع غیرفعال است .

یا ایمن سازی فعال واکسیناسیون

تعریف:

واکسیناسیون اقدام بسیارمهم و با ارزشی است که بوسیله آن با هزینه کم می‌توان از

ابتلاء به بیماریهای عفونی جلوگیری کرد. با اجرای برنامه واکسیناسیون همگانی در

جهان، شیوع بسیاری از بیماریهای خطرناک دربین شیرخواران، کودکان و بالغین کاهش

بارزی پیدا کرده است بطوریکه اکنون شیوع بیماریهای خطیری چون دیفتری، کزاز، سیاه

سرفه، سرخک و فلج کودکان با واکسیناسیون همگانی با موفقیت کنترل و در بسیاری از

کشورها عملا به حداقل میزان خود رسیده است ، یا بیماری آبله که با واکسیناسیون

همگانی و پیگیری جهانی ریشه کن شده است.

برای بیش از 20بیماری انسان، اکنون واکسن تهیه شده است که تعدادی ازآنها بطور

همگانی و بقیه در شرایط خاصی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تصمیم برای تهیه و استفاده از واکسن، جهت یک بیماری براساس نتیجه موازنه دو

موضوع، یکی میزان احتیاج به واکسن و دیگری خطرات و عوارض ناشی از آن گرفته

می‌شود.

میزان اثر پیشگیری کننده واکسن یک بیماری، از مقایسه تعداد مبتلایان دو گروه افراد

واکسینه شده و نشده‌ای که بطور تصادفی در معرض بیماری قرار می‌گیرند بدست

می‌آید.

موثرترین واکسن ها آنهائی هستند که مکانیسم پیشگیری حاصل از مرحله بهبودی در

شکل طبیعی بیماری را تقلید کنند.

نگرانی از واکسن

در حال حاضر برخی از مراقبان بهداشت در مورد استفاده از واکسن ها، یکی از بزرگترین

پیشرفت های بهداشتی که تا کنون به وقوع پیوسته، به مردم هشدار میدهند. اما

مساله بیش از آن که به مسائل پزشکی مربوط باشد به آموزش های ساده مربوط

میشود.

انبوه تزریق ها این سوال را در ذهن برخی ایجاد کرده است که آیا ممکن نیست این

واکسیناسیون ها بیشتر از آن که مفید باشند مضر باشند. شری جی. تنپنی (3)، یک

پزشک اورژانس و رئیس یک مجتمع درمانگاهی به نام " اوستیومد 2 " (4)، میگوید: " در

افواه عمومی شنیده میشود که میگویند واکسن ها بزرگترین دستاورد بشریت اند. اما با

توجه به این که ممکن است که واکسن ها در دراز مدت عواقبی هم داشته باشند،

قضیه به همین سادگی نیست. من به پدر و مادرها توصیه نمیکنم که حتما" به بچه

هایشان واکسن بزنند، چون معتقد نیستم که این همه مراقبت پزشکی دراز مدت به

خاطر این گونه بیماری ها بهتر از یک هفته مبتلا شدن به آبله یا سرخک، یا سرخجه و

اوریون است – بیماری هایی که اکثر مردم به آن ها مبتلا میشوند و حتی اصلا" نمیدانند

این بیماری ها گرفته اند."

تنپنی میگوید، یکی از مسائلی که در مورد واکیسناسیون مطرح است این طرز فکر

است که برای واکسن زدن به بچه ها " یک اندازه واحد برای همه " مناسب است. به

بچه های چهار ماهه و چهار ساله هم همان اندازه تزریق میکنند که به آدم های

بزرگسال. این خط مشی باید مورد تجدید نظر قرار بگیرد."

تنپنی نکات جالبی را مطرح میکند، اما وقتی مردم این نظرات را به عمل در میآورند

مشکلاتی پیش میآید.

استدلال هایی که علیه واکسن زدن مطرح میشوند بعضی وقت ها ممکن است چیزی

بیش از حرافی های بی پایه و اساس نباشند.

کرتیس آلن (6)، سخنگوی " مرکز کنتزل و پیشگیری از بیماری ها " (7)، میگوید: " هر

تصوری مبنی بر این که واکسن های سه گانه موجب درخودماندگی میشوند کاملا"

مردود شناخته شده است. هیچ گونه شواهد علمی ای در این باره در دست نیست که

واکسینایسون موجب درخودماندگی شود."

آلن میگوید که، در موارد بسیار نادر، واکنش هایی هم نسبت به واکسیناسیون دیده

میشود. " اکثر این واکنش ها شامل تب، سوزش و التهاب، یا تورم محل تزریق واکسن

است. در بعضی موارد، واکنش های حساسیتی هم دیده شود. استفاده از هیچ دارویی

نمیتواند 100 درصد مطمئن باشد."

او میافزاید که " در موارد بسیار نادر مشکلاتی هم ممکن است برای سیستم عصبی

پیش بیاید. اما ایجاد مصونیت از طریق تزریق واکسن یکی از مهمترین دستاوردهای

بهداشتی در طول تاریخ است. من فکر میکنم که واکسیناسیون بچه ها خیلی اهمیت

دارد چون واکسیناسیون نه تنها از خود فرد محافظت میکند بلکه از جامعه هم محافظت

میکند، چون به این ترتیب شخص دچار بیماری نشده و بیماری را به دیگران هم منتقل

نخواهد کرد."

دیوید وود (8)، از مسئولان هماهنگی در بخش واکسیناسیون " سازمان جهانی

بهداشت " (9)، میگوید که در بیرون از جوامع صنعتی، بیماری هایی مثل سرخک

میتوانند برای جمعیت واکسینه نشده بسیار خطرناک باشند. او میافزاید: " سرخک یک

بیماری کشنده است. جالب آن که، به خاطر موفقیت واکسیناسیون در بسیاری از

کشورهای توسعه یافته، کل جمعیت را دیگر هیچ گونه خطری از جانب بیماری های

طبیعی واقعا" مهلک تهدید نمیکند. اگر اوضاع 30 یا 40 سال پیش را ببینید که هنوز

دوران واکسیناسیون آغاز نشده بود، چشم انداز کاملا" متفاوتی را شاهد خواهید بود."

وود میگوید، از آنجا که کشورهای توسعه یافته آماردرخشانی در امر واکسیناسیون

دارند، اکثر بیماری های کشنده را تحت کنترل در آورده اند. او میگوید: " این بیماری ها

دیگر در معرض دید مردم نیستند و حتی در حافظه آن ها هم دیگر جایی ندارند. به

همین دلیل است که بعضی وقت ها شایعاتی هم درباره کنترل بیماری ها از طریق

واکسیناسیون در این کشورها رواج پیدا میکند، کشورهایی که دیگر درگیر این بیماری ها

نیستند – این ناز و نعمت را پیدا کرده اند که از قید بیماری ها آزاد باشند."

در نهایت، ریشه این چالش احتمالا" نه به خود واکسیناسیون بلکه به مساله آموزش

دان به مردم درباره واکسیناسیون و اثرات جانبی احتمالی آن برمیگردد. باربارا لئو فیشر

 (10)، رئیس " مرکز ملی اطلاع رسانی درباره واکسیناسیون " (11) میگوید: " قطعا"

شواهد مسلمی در این باره وجود دارد که برای بعضی از افراد، بعضی از واکسن ها یا

ترکیبات آن ها ممکن است از بعضی دیگر مشکل آفرین تر باشند."

اگر علائم هشداردهنده، نظیر مشکلات بهداشتی ای را که در واکسیناسیون های قبلی

بروز کرده، جدی بگیریم میتوانیم از بروز بسیاری از مشکلات ناشی از واکسیناسیون

جلوگیری کنیم. برای مثال، بچه ای که یکی دو بار به تزریق واکسن واکنش های

نامناسبی نشان داده، در صورتی که به این علائم هشداردهنده توجه نکنیم و

واکسیناسیون را ادامه دهیم، ممکن است دچار آسیب دائمی شود.

وود، که در " سازمان جهانی بهداشت " کار میکند، میافزاید: " در بعضی موارد بسیار

نادر، واکسیناسیون اثرات نامطلوبی هم دارد. این هم همیشه یک جزء این معادله

است. اما منافع واکسیناسیون – بدون استثنا -- کاملا" بر مخاطرات آن میچربد.

واکسیناسیون وسیله سودمندی است."

رابطه بین نوع واکسن با ایمنی حاصل

  واکسن های با اجرام زنده که ازقدرت بیماریزایی آنها کاسته شده است، معمولاً با دوز

واحد می‌توانند ایمنی موثر و طولانی نسبت به واکسن‌های کشته شده ایجاد کنند. این

واکسن‌ها علاوه برسیستم ایمنی هومورال، سیستم ایمنی سلولی را نیز تحریک

می‌نمایند، این نوع واکسنها تمایل دارند واکنشهای مشابه شکل طبیعی بیماری به

خصوص درافراد با نقص ایمنی را  ایجاد کنند.

 برای اینکه با واکسن‌های کشته شده ایمنی کافی و بمدت طولانی بدست آید،

بایستی این واکسن‌ها ابتدا درچند نوبت تزریق گردند و برای جلوگیری از کاهش سطح

آنتی‌بادی و ادامه ایمنی اغلب لازم است که تزریق واکسن در آینده یادآوری شود.

چگونگی تشکیل آنتی بادی ها
چگونگی تشکیل پادتنها
به دنبال تزریق یک واکسن برای اولین بار و پس از گذشت یک دوره تاخیری متفاوت، منجر به تولید مقدارکمی از پادتنها می شود. تماس بعدی با همان پادگن موجب پاسخی سریع و قویتر خواهد شد که به واکنشهای خاطرهای مشهور است و از طریق یاخته های حساس که حافظه پادگنی خود را حفظ نموده اند تامین می گردد.
الف )پاسخ اولیه
پاسخهای اولیه به مواردی اطلاق می گردد که پس از اولین تزریق واکسنمشاهده می گرددو برخلاف پاسخهای ثانویه است که پس از تکرار تزریق تظاهر می نماید. به طور اختصار ، پس از اولین واکسن سه مرحله متامیز وجود دارد :
1) دوره تاخیری که حد فاصل بین زمان تزریق و ظهور پادتنهای سرمی است . این مدت از 24 ساعت تا دو هفته متغیر می باشد و به تکامل سیستم ایمنی فرد، و نیز طبیعت، شکل و مقدار پادگن بکار رفته ارتباط دارد .
2) مرحله آزمایش
به محض گذز از مرحله تاخیری ، میزان پادتن بطور تصاعدی افزایش می یابد و پس از یک مرحله متغیر که بین 4 روز تا 4 هفته است به حد اکثر می رسد . این مدت بطور تقریب برای توکسوئید دیفتری و کزاز 3 هفته و در مورد واکسنهای میکروبی 2هفته می باشد.تولید پادتنهای I gM مقدم بر پادتنهای  I gG است .
 عیار پادتن ممکن است برای مدتی در حد اکثر باشد، چند روزی بطور ثابت و از آن پس کاهش می یابد ، ابتدا سریع و بعداً به آرامی. زمان کاهش متغیر است و بستگی به میزان تولید پادتنها از نظر کمی و کیفی و تجزیه آنها دارد . ایمونو گلولینهای A و M سریعتر از IgG کاهش می یابند.
ب)پاسخ ثانویه
عرضه مجدد پادگن پس از گذشت مدت مناسبی از زمان ، موجب بروز پاسخ ثانویه می گردد که با تظاهر سریع پادتنهای اختصاصی و خصوصاً افزایش IgG همراه است . میزان پادتن ظرف چند روز به حداکثر می رسد . این افزایش تصاعدی است، ولی با سرعت بیشتر ، ودر حالیکه مرحله کاهش طولانی تر است . همچنین ،در صورتی که دومین تزریق قبل از زایل شدن پادتنهای حاصل از تزریق اولیه انجام می پذیرد، ابتدا با کاهش موقت پادتن، وسپس با یک افزایش بیشتر روبرو خواهیم بود.
 اگر مقدار پادتن موجود در سرم هنوز در سطح بالایی باشد ،موجب خنثی کردن پادگن تزریق شده می گردد . این بدان معناست که تجویز دومین پادگن در صورتی که بافاصله اندکی از تزریق اولیهانجام پذیرد ، غیرموثر خواهد بود ، زیرا پادتنهای موجود در سرم اگر در غلظت بالایی باشند موجب اضمحال پادگن می گردند . معمولا دوام پادتنها طولانی و گاهی مادام العمر است .
 

تاریخچه واکسیناسیون
جان میلیونها نفر با استفاده از پنی سیلین ، سولفا تیل آمید ،و داروهای باکتری کش مشابه نجات یافته است . اما شاید با اثر پیشگیری کننده ایمن سازی – که از دیگر اکتشافات تصادفی است – جانهای بیشتری نجات یافته باشند .تا پیش از صده نوزدهم یکی از بزرگترین بلایایی که دامن گیر بشر می شد آبله بود . تنها دو بیماری، یعنی طاعون و مالاریا ، به اندازه آبله قربانی داشته اند . چگونگی مبارزه با مالاریا با استفاده از کینین و داروهای ضد مالاریا انجام می شد حشره کشها نیز در حذف پشه های ناقل بیماری مفید واقع شدند . پس از آنکه مشخص شد عامل انتقال طاعون ککهای بدن موش هستند ،این بیماری نیز سر انجام در مناطق توسعه یافته جهان با انجام اقدامات بهداشتی مهار شد .شهرت ادوارد جنر به دلیل آشنا کردن جهانیان با واکسنی است که جان میلیونها نفر را از مرگ شوم ناشی از آبله رهانیده و چندین میلیون نفر دیگر را از ظاهر زشت و وحشتناکی که بر اثر ابتلا به این بیماری ایجاد می شود ، نجات داده است جنر واکسن خود را در پی کار طولانی و طاقت فرسا در آزمایشگاه کشف نکرد . در 19 سالگی شیر دوشی به او گفته بود که هرگز به آبله مبتلا نخواهد شد ، چون قبلاً به آبله گاوی مبتلا شده بود .بعد ها وقتی جنر پزشک شد و به بی فایده بودن تلاشهایش برای درمان این بیماری پی برد ، جمله آن شیر دوش را به خاطر آورد . اوتحقیق کرد و دریافت شیر دوشان تقریباً هرگز ، حتی وقتی از مبتلایان به آبله پرستاری می کنند ، دچار آبله نمی شوند .
به نظرش رسید که آبله گاوی را به افراد تلقیح کند ، تل آنها را از ابتلا به بیماری مرگبار تر آبله مصون سازد .این بخت یاری حقیقی بود . بدون اینکه زحمتی بکشد ، در یافت که آبله گاوی باعث ایمنی در برابر آبله می شود . قوه تشخیص او به اندازه ای بود که توانست به ارزش این حقیقت پی ببرد و از آن استفاده کند.
ادوارد جنر به سال1749 در برکلی از توابع گلاستر شر انگلستان به دنیا آمد . شش ساله بود که پدرش ، یک روحانی مسیحی ، درگذشت ، برادر بزرگترش مسئولیت تربیت او را به عهده گرفت. تحصیلات ابتدایی خود را در مدارس محلی گذراند ، ودر آنجا به تاریخ طبیعی علاقه مند شد . تحصیل طب را زیر نظر دانیل لادلو ، از جراحان سادبری آغاز کرد در این هنگام بود که شیر دوش ، رابطه بین آبله گاوی و آبله را برایش تعریف کرد . جنر در سال 1775 در زمینه عقاید روستاییان گلاستر شر در باره آبله به تحقیق پرداخت دریافت که دو نوع آبله گاوی وجود دارد ، وفقط یکی از آنها از آبله پیشگیری میکند . همچنین تعیین کرد که نوع موثر آبله گاوی تنها وقتی اثر محافظتی دارد که در مرحله خاصی از بیماری منتقل شود .
او برای آزمودن نظریه اش مقداری از مایع درون تاولها دست شیر فروشی را که به آبله گاوی مبتلا بود بیرون کشید و آن را به لندن برد و بادقت مایع آبله را به پسرکی تلقیح کرد و همان طور که جنر پیش بینی کرده بودپسرک به آبله دچار نشد . جنر از واژه واکسیناسیون استفاده نکرد، بلکه به جایش لفظ مایه کوبی یا « واریوله واکسینه» را به کار برد معنای لغوی اصطلاح لاتینی اخیر « تاولهای ریز گاو » است .
 تا حدود یک قرن بعد ، مایه کوبی جنری آبله گاوی ، تنها روس ایمن سازی علیه بیماری بود . در سال 1880 لویی پاستور برای ایمن سازی مرغان علیه وبا ، که در یک همه گیری ،10%طیور فرانسه را از بین برده بود ، روسی ابداع کرد . او باکتری ایجاد کننده این بیماری را جداسازی کرد و با کشت شکل ضعیف شده و تلقیح آن به مرغان ، آنها را نسبت به حمله مرگبار بیماری ایمن ساخت . اصول کلی روش پاستور با روشی که جنر برای مایه کوبی با آبله گاوی ابداع کرد یکی بود . قبل از آنکه ویروس آبله به شکل آبله گاوی به شیر دوش منتقل شود ، در بدن گاو ضعیف شده بود .در سال 1881 ، پاستور با روی آوردن به سیاه زخم ،که از بیماریهای گاو و گوسفند است، باسیل آنرا جدا کرد . اواین باکتری را در دمایی بالاتر از دمای بدن حیوان کشت داد تا مایعی برای تلقیح تهیه کند که موجب حمله خفیف سیاه زخم در جانور شود ، و حیوان را برای روزی که دچار حمله شدید بیماری می شود ، ایمن سازد .
همانطور که خود پاستور گفت ، او برای ارج نهادن به شایستگی و خدمات مهم یکی از بزرگترین انگلیسیان ، یعنی جنر واژه واکسیناسیون را به طور کلی برای روش مایه کوبی پیشگیری کننده وضع کرد. چهار سال بعد پاستور واکسنی برای بیماری که در حیوانات هاری و گاه در انسان آب گریزی خوانده می شود ، ابداع کرد .
پژوهشهای پیش گامانه پاستور ،که بر کشف بخت یارانه جنر مبتنی بود ،ایمن سازی را به دانش بسیار کار آمد تبدیل کرد ، و زمینه را برای وقوع انقلابی در مهار بیماری های عفونی آماده ساخت . شاید گذشته از کشف آنتی بیوتیکها ، هیچ اکتشافی چنین تاثیر عمیقی بر سلامت انسان نگذاشته باشد .به نوشته و.ر کلارک در پایه های تجربی ایمنی شناسی معاصر (1986) گل سر سبد موفقیتها در فرایند ایمن سازی ریشه کنی کامل آبله بوده است . در نیمه نخست این قرن ، سالانه حدود 2 تا 3 میلیون مورد جدید گزارش می شد .
در سال 1949 آخرین مورد آبله در ایالات متحده ، ودر سال 1977 آخرین مورد تایید شده سراسر جهان در سومالی گزارش شد .
 

واکسن چیست و چگونه تولید می شود؟
واکسن چیست ؟
موجود زنده ، مانند بدن انسان به خودی خود نیروی مقاومت و غلبه یافتن بر میکروبها را دارد . این حالت را « مصونیت » می نامند. اما در برخی از موارد باید بدن را از خارج کمک کرد ، تا چنین مصونیتی را پیداکند . در بسیاری از بیماری هایی که از ویروس پدید می آیند ، اگر انسان یکبار آن بیماری را بگیرد و خوب بشود دیگر در برابر آن مصونیت پیدا می کند . مثلاً آبله ، سرخک و آبله مرغان از بیماری هایی هستند که اگر یک بار انسان آنها را بگیرد ، برای همیشه از آنها مصونیت پیدا می کند . یعنی دیگر آنها را هرگز نخواهد گرفت .
اما بیماری های دیگری مانند آنفولانزا ممکن است چند بار به سراغ به سراغ انسان بیایند .پس برای رهایی از چنگ انها می آیند و به طور مصنوعی در انسان مصونیت ایجاد می کنند .
بدین طریق که ویروس ضعیف شده آن بیماری را به بدن تزریق کرده ، انسان را دچار یک حالت خفیفی از آن بیماری می نمایند. ولی چون این بسیار ضعیف است، انسان به زودی بهبودی می یابد و پس از بهبودی کامل برای یک مدت طولانی در برابر آن مرض ، مصونیت می یابد .
واکسن زدن یعنی تزریق ویروس ضعیف یک بیماری به بدن.
واکسن دارای میکرب بیماری است که البته آنرا ضعیف و بی آزار ساخته اند واکسن از پی تزریق در بدن انسان « پادزهر » درست می کند که با ویروس بیماری وارد نبرد می شوند و آنها را خنثی میکنند .

طرز ساختن واکسن چگونه است ؟
واکسن را اینگونه میسازند : نخست حیوانی را عمداً دچار بیماری مورد نظر می کنند . سپس ویروس آن بیماری را از بدن حیوان مزبور جدا می سازند .
مجدداً این ویروس را به حیوانی دیگر تزریق می کنند و پس از بیمار شدنش ، باز ویروس را از بدنش جدا می سازند . آنقدر این عمل را تکرار می کنند تا به قدری ویروس ضعیف گردد که اگر آنرا به بدن انسانی تزریق کنند نه تنها او را بیمار نکند، بلکه برایش مصونیت هم پدید آورد .
راه دیگر واکسن سازی این است که آن را از ویروسهای مرده یا بی فعالیت به دست می آورند .
با تزریق این نوع واکسن بدن مشغول ساختن پادزهر می شود و خود را آماده دفاع در برابر میکروب اصلی می کند .برای بیماری خواب و آنفولانزا از این روش استفاده می کنند . و بالاخره گاهی هم خود ویروس را بی آنکه ضعیفش گردانند از راه پوست به بدن تزریق می نمایند . آنگاه چون ویروس از راه غیر طبیعی وارد بدن گردیده ، باز در آن ایجاد مصونیت میکند .

طرز عمل واکسنها
مزیت ایمن سازی بر سرم درمانی ، در طول مدت حفاظت از طریق مایه کوبی است.
واکسنها، علاوه بر تولید فعال پابتنهای در گردش ، درموارد خاص، ودر هنگام بروز آلودگیهای بعدی سریعاً موجب واکنش لمفوسیتها گردیده و دستگاه حساس ایمنی را طوری سامان می دهد که میتواند نسبت به حمله اجرام خارجی واکنش سریع نشان دهد ، این نوع واکنش را پاسخ یاد اور یا خاطره ای می نامند . برای سهولت امر، می توان واکسنها را به دودسته مشخص تقسیم نمود:
الف) واکسنهای باکتریایی
1) واکسنهای زنده تخفیف حدت یافته : ب. ث . ژ
2)  واکسنهای کشته:سیاه سرفه، حصبه ،وبا
3)  نازهر(توکسوئید): دیفتری، کزاز
4)  واکسنهای پلی ساکاریدی: مننگوکوکسیC , A ،پنوموکوکسی
ب) واکسنهای ویروسی
1) واکسنهای زنده تخفیف حدت یافته: فلج اطفال خوراکی، سرخجه ،سرخک، اوریون، تب زرد
2) واکسنهای کشته کامل: انفولانزا ، فلج اطفال تزریقی ، هاری
3) واکسنهای کشته( بخشی از پادگن) : هپاتیت ب
توکسوئیدها فقط در قبال اگزوتوکسینها ایجاد ایمنی می کنند و کیفیت انها به لحاظ خلوص و قابلیت انحلال پادگن بسیار عالی است . ایمنی خلطی حاصل از آنها نیز به سادگی قابل اندازه گیری است .
در واکسنهای باکتریایی که از یاخته کامل استفاده می شود ، پادتنهایی تولید می شوند که بعضی از آنها احتمالاً جرء اپسونینها هستند. این واکسنها نقش یک ادجووان (یاور ) را دارند و همراه با دیگر واکسنها موجب افزایش پاسخ ایمنی می شوند.
در مورد ب .ث . ژ وضعیت فرق می کند ، این واکن بیشتر ایجاد ایمنی سلولی می کند و پادتن خلطی قابل اندازه گیری تولید نمی نماید .این حالت از ایمنی سلولی همراه با افزایش حساسیت تاخیری است که از طریق آزمون حساسیت به توبرکولین اندازه گیری می شود.
واکسن آبله (ویروس واکین ) که قدیمی ترین واکسن ویروسی است، پس از تزریق به انسان به علت قرابت پادگنی ، ایجاد ایمنی علیه آبله (ویروس واریول ) می کند. ایمنی واکسن عمدتاً از نوع سلولی است و بطور کلی پاسخ پادتنی ضعیف است.
استفاده از واکسنهای زنده تخفیف حدت یافته در افراد مبتلا به نقص دستگاه ایمنی سلولی رسماً ممنوع است .
سایر واکسنهای ویروسی زنده یا تخفیف حدت یافته ،ایجادایمنی خلطی همراه با پادتنهای در گردش می کنند که به روش های متداول سر مشناسی نظیر سرونوترا لیزا سیون ، واکنش ممانعت از هم اگلوتیناسیون ، بررسی ایمنی به کمک مواد رادیوایزوتوپ ، الیزاو غیره قابل اندازه گیری است. آزمونهای افزایش حساسیت تاخیری بعضاً دال بر ایمنی با واسطه سلولی است .
بعضی واکسنها نظیر واکسن خوراکی فلج اطفال یا واکسنهایی که از طریق بینی تجویز می شوند ، علاوه بر ایمنی خلطی ، ایجاد ایمنی موضعی می نمایند و به دنبال آن ایمونوگلو بولین نوع A تولید می شود که موجب ایمنی موضعی بسیار قوی خواهد شد و از دخول ویروس از طریق ان مجاری جلو گیری خواهد کرد. نهایتاً، واکسنهای مننگوکوکسی C ,A ، و پنوموکوکسی پلی والان براساس نوع کپسول وپلی ساکارید موجود در واکسن ، ایجاد پادتن اختصاصی می نمایند.

عوارض واکسیناسیون

  پیشگیری ازبیماریهای عفونی بوسیله واکسن یکی از پیروزیهای مهم علم پزشکی

است، اما باید در نظر داشت که با وجود پیشرفتهای بدست آمده در تهیه واکسن‌های

بسیار کم ضرر و بی‌نهایت موثر بهرحال هیچ واکسنی کاملاً بی ضرر و صددرصد مؤثر

نیست. هدف در تهیه واکسن مناسب ، رسیدن به مرحله‌ای است که واکسن حداکثر

اثر پیشگیری را با حداقل عارضه جانبی داشته باشد.

عوارض متعددی تاکنون برای واکسن‌ها گزارش شده است که شایع‌ترین آنها عوارض

محل تزریق بصورت تورم و حساسیت و درد موضعی است که گاهی با درجات خفیفی از

تب نیز همراه می‌شود.

این عوارض اغلب در طی 24 ساعت اول بعد از تزریق ظاهر شده و معمولاً درکودکان

بارزتر و میزان تب کودک نیز بالا است. در دنباله تزریق واکسن سیاه سرفه بندرت ممکن

است کودک دچار آنسفالیت شود. این عارضه معمولاً چند روز پس از تزریق این واکسن

بصورت بیقراری، تشنج اختلال رفتاری و تغییر سطح هشیاری خودنمائی می‌کند. هرگاه

بعد از تزریق واکسن ثلاث کودک تب بالا، تشنج، و گریه‌های شدید و طولانی بیش از 3

ساعت داشته باشد ، در نوبت‌های بعدی از واکسن دوگانه استفاده می‌شود.

یکی از عوارض بسیار نادری که بویژه با گونه شماره 3 ویروس قطره فلج اطفال ممکن

است پیش آید پیدایش شکل فلجی بیماری است. شیوع این عارضه دربالغین کمی

زیادتر از کودکان می‌باشد، بدین جهت تجویز همگانی قطره ضد فلج کودکان در سنین

بالای 18 سال توصیه نمی‌شود.

هرگاه به فردی با نقص ایمنی قطره ضد فلج تجویز شود خطر پیدایش اشکال فلجی

بیماری افزایش پیدا می‌کند.

در حاملگی تزریق واکسن‌های ویروسی زنده بعلت احتمال انتشار آنها به جفت و جنین

ممنوع می‌باشد.

  امید است با پیشرفتهای که در تکنیک‌های بیولوژی ملکولی پیدا شده است بتوان در

آینده واکسن‌هایی با عوارض هر چه کمتر تهیه نمود.

 به دنبال تزریق واکسن توام عوارض موضعی ا ز قبیل قرمزی محل تزریق ، حساسیت

موضع ، و گاهی واکنشهای عمومی مانند تب ، سر درد ، و گاهی ظهور بثوراتی در

سطح بدن مشاهده می شود اما این واکنشها به زودی مرتفع می گردند . در موارد

نادری به دنبال تزریق واکسن توام ضد دیفتری- کزاز ناراحتی های کلیوی و عصبی دیده

شده است . در چنین حالاتی تزریق های بعدی انجام نمی گیرند . بایستی همواره

آدرنالین یک در هزار در دسترس تزریق کنندگان واکسن باشد تا اگر عارضه آنافلاکسی

پیش آمد بلافاصله بمصرف برسد .

 همچنین ناراحتیهای مغزی قابل توجهی که ناشی از تزریق جزء سیاه سرفه اواکسن

سه گانه است به ندرت ذکر شده ، اگر ناراحتی عصبی ویا تشنجی کودک ظرف 2 روز

پس از تزریق مشاهده شود ، نشان ایجاد ناراحتی به علت واکسن سیاه سرفه است در

این صورت دنباله ایمن سازی را با واکسنهای دو گانه ضد دیفتری ، کزاز خردسالان یا

بزرگسالان بسته به سن شخص ادامه می دهند و به این کودک دیگر واکسن سیاه

سرفه نباید تزریق شود .

واکسنهای استنشاقی

تجویز واکسنهای استنشاقی از طریق بینی ، خصوصا در مورد بیماریهای ویروسی تنفسی و نیز ویروس سرخک توسعه یافته است . نیز واکسن خوراکی حصبهو واکسن روتاویروس علیه اسهالهای ویروسی از این گروه می باشند . این واکسنها مثل ویروس تخفیف حدت یافته پولیو که از راه خوراکی تجویز می گردد ، میتواند پادتنهای موضعی را در محل ورود تحریک نمایند.
 

واکسنهای Sub unit
واکسنهای زیر واحد
ترکیبات مشتکله ساختار ویروس را میتوان از یکدیگر تفکیک نمود ، به قسمتی که واکسن فقط حاوی آن ترکیبات مفیدی باشد که پادتن محافظت کننده را تحریک نماید. در این طریقه می توان با عمل تخلیص ، پروتئین های غیر اختصاصی را حذف نمود و امکان واکنشهای نامطلوب واکسن را کاهش داد . نیز می توان پادگن های اختصاصی را با درجه خلوص و غلظت بیشتری تهیه و تجویز نمود ، مواردی از این قبیل را می توان واکسن های هاری ، هپاتیت ویروسی A و هپاتیت B ، انفلوانزاو ایدز ذکر نمود .

-مقدار-راه تجویز ؛ واکسن :تهیه نگهداری و حمل

تامین و ذخیره واکسن :اغلب واکسن ها  نیاز به نگهداری در یخچال جهت خنک نگهداشتن و جابجائی دقیق دارند تا موثر واقع شوند ، چنانچه ملزومات زنجیره سرد ناکافی باشد ، اجراکنندگان باید از تسهیلات سردخانه کافی در کشور ، قبل از حمل واکسن مطمئن باشند ، در طی شرائط اضطراری پیشنهاد میگردد که کلیه واکسن های وارداتی و حتی آنهائی که مربوط به آژانسهای داوطلبان میباشد تحت نظر دولت ذخیره و نگهداری گردند . تصمیم گیری در مورد سیاست های ایمن سازی باید فقط در سطح ملی انجام گرفته و موسسات دواطلب نباید دراین زمینه خاص تصمیم گیری نمایند و خط مشی مطلوب آن است که این سیاست به عنوان بخشی از طرح پیشگیری از حوادث منظور گردد.

 واکسن سه گانه ضد دیفتری و کزاز و سیاه سرفه رادر 2+تا6+ درجه سانتی گراد و دور از نور نگهداری می نمایند این واکسن نباید یخ بزند زیرا در اثر یخ زدن و باز شدن  تزریق واکسن ایجاد واکنشهای شدید و مزاحم خواهد نمود.

مهمترین و رایجترین واکسنها

 

نام واکسن علائم اختصاری بیماری مربوط ب ، ث ، ژ BCG سل سه گانه(ثلاث) DTP دیفتری،کزاز،سیاه سرفه دوگانه خردسالان دوگانه بزرگسالان DT TD دیفتری-کزاز پولیو خوراکی پولیو تزریقی OPV IPV فلج اطفال سرخک-سرخچه- اوریون MMR سرخک-سرخچه- اوریون توکسوئید کزاز TT کزاز هپاتیت ب HEP.B هپاتیت ب

واکسیناسیون صرفا" بخش دیگری از روند رشد آدمی در کشورهای صنعتی مثل ایالات

متحده است، کشوری که برآورد می‌شود 94 درصد از جمعیت بزرگسالان آن واکسنهای

خود را زده‌اند. اما در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، که در آنها دسترسی به

واکسنها به همین سادگی ممکن نیست، واکسیناسیون می‌تواند موضوع مرگ و زندگی

باشد. با این حال، بنا به گزارش " سازمان جهانی بهداشت(who)

 " (World Health Organization)، در همه کشورها واکسنهای زیر رایجترین و مهمترین

واکسنها محسوب می‌شوند.

واکسن سل (Tuberculosis vaccine)

سازمان جهانی بهداشت " سال 1993 را سال مقابله فوری و جهانی با این بیماری که

به دستگاه تنفسی آسیب می‌رساند نامید. در کشورهای در حال توسعه‌ای که بیماری

سل شیوع زیادی دارد، این واکسن را برای محافظت از کودکان در همان سال اول

زندگی تزریق می‌کنند. در کشورهای صنعتی تر، این واکسن به بزرگسالان تزریق

می‌شود.

واکسن فلج اطفال (Polio vaccine)

این بیماری ستون فقرات یا دستگاه تنفسی را هدف می‌گیرد. واکسنی که در سال

1955 توسط دکتر یوناس سالک اختراع شد، که این بیماری را از کشورهای توسعه یافته

کلا" محو کرد. با این حال، شرایط غیربهداشتی و عدم دسترسی به معالجات پزشکی

فلج اطفال را به یکی از جدی‌ترین مسائل بهداشتی در بسیاری از کشورهای در حال

توسعه بدل کرده است.

واکسن سرخک (Measles vaccine)

این واکسن سه گانه از کودکان در برابر بیماریهای سرخک، اوریون، و سرخچه محافظت

می‌کند. تا پیش از ساخت واکسن سرخک در سال 1963، این بیماری تنها در ایالات

متحده صدها نفر را به کام مرگ فرستاده و میلیونها نفر دیگر را مبتلا ساخته بود. از زمان

ساخت این واکسن، هر سال حدود 100 مورد ابتلا به این بیماری در ایالات متحده

گزارش شده است؛ و تنها تعداد بسیار معدودی بر اثر آن مرده‌اند. سرخک موجب کهیر،

تورم غشای مغز، و سینه پهلو می‌شود.

واکسن کزاز نوزادان (Neonatal Tetanus vaccine)

این بیماری، در حالی که بساطش از کشورهای صنعتی برچیده شده، هنوز هم در

کشورهای شرق آسیا و کشورهای آفریقایی معضلی به شمار می‌رود. کزاز نوزادان

درست مثل کزاز معمولی است، موجب انقباض و گرفتگی عضلات می‌شود، تنها با این

تفاوت که نه در بزرگسالان بلکه در نوزادان بروز می‌کند. بنا به گزارش " سازمان جهانی

بهداشت "، این بیماری مسئول نیمی از کل مرگ و میر نوزادان و یک چهارم کل مرگ و

میر کودکان است. در چندین کشور بزرگ طرحهای ضربتی برای ایجاد مصونیت از طریق

واکسیناسیون و تحت کنترل در آوردن این بیماری به اجرا گذاشته شده است.

واکسن هپاتیت ب (Hepatitis B vaccine)

این بیماری، که کبد را هدف قرار می‌دهد، معضل رو به رشدی در مناطق مرکزی و جنوب

آفریقا و بخشهایی از شرق آسیا محسوب می‌شود. بیش از یک میلیارد واکسن هپاتیت

ب در سرتاسر جهان تزریق شده است. سوای واکسن، احتیاط در تماس با مایعات بدن

دیگر افراد، نظیر خون آنان، به جلوگیری از انتقال این بیماری کمک خواهد کرد.

واکسن هاری

1_پس از مواجه (Post exposure): جهت افرادی است که به هر نحو مورد

گزش حیوانات قرار می‌گیرند و توسط آنها مجروح می‌شوند که خود به دو شکل کامل

و ناقص انجام می‌شود.

2_قبل از مواجهه (Preexposure): که به منظور ایمن سازی افرادی که بیشتر

در معرض خطر ابتلا به هاری قرار دارند (گروههای پر خطر انجام می شود.(

واکسن آنفلوآنزا و سرماخوردگی

واکسن سرماخوردگی شامل چند ویروس شناخته شده ی ضعیف شده است که از طریق تزریق

عضلانی ایمنی 80 درصدی را برای یک سال ایجاد میکند.

برای کاهش عوارض سرماخوردگی تزریق واکسن این بیماری برای افراد بالاتر از 60 سال و یا

مبتلایان به بیماریهای مزمن قلبی، ریوی و کلیوی توصیه میشود؛ سرماخوردگی به بیماریهای

دستگاه تنفسی فوقانی اطلاق میشود که توسط ویروسهایی همچون آنفولانزا، رینوویروسها،

آدنوویروسها ایجاد میگردد.

این متخصص ادامه داد: علایم سرماخوردگی شامل آبریزش از بینی، کوفتگی، خستگی،

دردهای عضلانی و استخوانی، سردرد، درد چشم، تهوع، گلو درد و سرفه است؛ این ویروس

پس از ورود به بدن در مخاط دستگاههای تنفسی ایجاد بیماری کرده و همراه با ترشحات

دستگاه تنفسی از فردی به فرد دیگر قابل انتقال است، بنابراین دست دادن، بوسیدن، عطسه و

سرفه در محلهای عمومی باعث انتقال آن میشود.

شایعترین علت غیبت از کار و مدرسه در فصول سرد سرماخوردگی است که با استراحت سه تا

پنج روز به طول میانجامد.

رطوبت و درجه حرارت در انتشار ویروس نقش دارد، این بیماری در کشورهای مناطق معتدل در

فصل سرما (زمستان و پاییز) به علت بارندگی و رطوبت بیشتر است؛ از دیگر علل افزایش بروز

سرماخوردگی در فصل سرما استفادهی بیشتر از وسایل نقلیهی دسته جمعی و تجمع در

فضاهای بسته و عدم استفاده از تهویهی مناسب است.

 تغذیه یکی از فاکتورهای موثر در عملکرد سیستم ایمنی است، بنابراین سوء تغذیه در بروز

بیماریهای عفونی نقش مهمی را ایفا میکند. ابتلا به بیماریهای مزمن قلبی، کلیوی و وریدی نیز

فرد را مستعد ابتلا به این عفونت میکند.

در سرماخوردگی مخاط بینی و دستگاه تنفسی دچار احتقان و التهاب شده، پس مصرف مداوم

مایعات، استفاده از بخور در تسکین علایم و سیر بهبود آن نقش دارد.

برای پیشگیری از بروز و درمان سرماخوردگی رعایت نکات بهداشتی از سوی فرد بیمار از قبیل

استفاده از وسایل و ظروف جداگانه، اجتناب از حضور در اماکن عمومی و نیز استفاده از داروهای

ضد ویروس، مصرف مایعات فراوان، شست و شوی مداوم دستها و دهان شویه با نرمال سالین

یا آب نمک و استفاده از داروهای مسکن نظیر استامینوفن و یا آنتی هیستامین موثر است و به

صرف وجود سرماخوردگی به هیچ وجه آنتیبیوتیک تجویز نمیشود.

استفاده از واکسن ضدبیماری آنفولانزا در کاهش میزان مرگ و میر ناشی از سکته های قلبی

موثر است پژوهشگران در آرژانتین بتازگی با بررسی شماری از مبتلایان به سکته های قلبی و

همچنین برخی از افرادی که برای درمان انسداد رگهای کرونرئ قلب تحت عمل جراحی ئ

تعویض این عروق قرار گرفته بودند دریافتند تزریق واکسن آنفولانزا در فصل زمستان مرگ و میر

این بیماران را به میزان 72 درصد کاهش می دهد بر پایه نتایج این بررسی که در شماره آوریل

مجله سیرکیولیشن منتشر شده است .

تنها یک نوبت تزریق واکسن آنفولانزا خطر مرگ و میر این بیماران را به میزان چشمگیری کاهش

می دهد به نظر دکتر برانکوموتنر سرپرست این گروه پژوهشی : تزریق واکسن آنفولانزا با

افزایش گونه ای از سلول های دستگاه ایمنی موسوم به لیمفوسایتهای بی -احتمال پاره شدن

و میزان بروز التهاب در دیواره رگها و در نتیجه احتمال بروز سکته های قلبی و مغزی را کاهش

می دهد از این رو پژوهشگران استفاده از واکسن آنفولانزا را در فصل زمستان برای مبتلایان به

سکته های قلبی و بیمارانی که تحت جراحی تعویض رگهای قلب قرار گرفته اند سودمند می

دانند.

واکسن مورفین
واکسن مرفین در انستیتوپاستور ایران ساخته شد:
مراحل آزمایشگاهی تولید واکسن مرفین در انستیتو پاستور ایران به پایان رسیده است.
 دکتر تقی خانی رئیس انستیتو پاستور ایران با بیان این مطلب افزود: این واکسن مراحل آزمایشگاهی خود را طی کرده و به ثبت داخل رسیده و بر روی حیوانات آزمایشگاهی نیز جواب مثبت داشته است.
وی با اشاره به اینکه واکسن های مننژیت، آنفولانزا و هاری انسانی در این انستیتو بزودی تولید خواهدشد، تصریح کرد: تحقیقات درباره بیماری های عفونی و واگیر، پیشگیری و تشخیص و درمان بیماری ها از جمله مسئولیت های عمده انستیتو پاستور ایران است که تولید واکسن مرفین نیز در راستای این اهداف صورت گرفته است.
رئیس انستیتو پاستور ایران با اشاره به سابقه 80 ساله این انستیتو در طرح های پژوهشی و تحقیقاتی تصریح کرد: تولید این واکسن نیز نتیجه تحقیقات دیگری بود که محققان با تغییر مواد کیت تشخیص سریع مرفین و آزمایش بر روی حیوانات موفق شدند واکسن مرفین را تولید کنند که امیدواریم پس از کسب اجازه آزمایش بر روی انسان به تأیید بین المللی و تولید انبوه برسد

واکسن توام بزرگسالان
واکسن توام ضد دیفتری – کزاز برای خردسالان – نوجوانان و بزرگسالان
ترکیب : این واکسنها محتوی محلولهای تصفیه و تغلیظ شده توکسو ئید های دیفتری وکزاز هستند که بر فسفات آلومینیوم در حال تولید جذب شده اند .
نیومرسال به عنوان نگاه دارنده به نسبت یک در هزار به محلول اضافه شده است . استفاده از فسفات آلو مینیوم بدان جهت است که با تاخیر جذب واکسن در بدن ، قدرت ایمنی زایی فزونتر می شود . هر دز واکسن در حجم 5% میلی لیتر برای کودکان محتوی مواد زیر است :
توکسوئید دیفتری            15 واحد فلوکا لان
توکسوئید کزاز                 10 واحد فلوکولان
 فسفات آلومینیوم ( بر مبنای یون فلز ) 3/0 تا 6/0 میلی گرم
واکسن ویژه نوجوانان و بزرگسالان ترکیبی شبیه واکسن کودکان دارد ، تنها مقدار نوکسوئید دیفتری آن به دو واحد فلوکولان تقلیل یافته است.
موارد استعمال : برای ایمن سازی کودکان زیر شش سال بر ضد بیماری های دیفتری و کزاز از واکسن توام دیفتری- کزاز ویژه خردسالان استفاده می شود . همچنین برای ایمن سازی کودکان بیش از شش سال و نوجوانان و بزرگسالان از واکسن توام ویژه استفاده می نمایند .
روش استفاده : قبل از مصرف ، شیشه واکسن را خوب تکان دهید تا واکسن کاملاً یکنواخت گردد. برای ایجاد ایمنی اساسی وپایه ای دو تزریق نیم میلی لیتری به فاصله 4 تا 8 هفته انجام می گیرد و سومین تزریق 6 تا 12 ماه بعد بایستی انجام پذیرد . پس لز تکمیل برنامه مایه کوبی ، ایمنی حاصل برای مدت 5 سال قابل اعتماد است و با یک تزریق یاد آور برای 5سال دیگر دوام ایمنی را تضمین می نمایند . واکسن ویژه نوجوانان و بزرگسالان معمولاً به عنوان یاد آور و فقط یک بار تزریق می شود .
موارد عدم استعمال : در کودکان تب دار یا مبتلا به بیماری های حاد تا رفع تب و بیماری تزریق واکسن را به عقب می اندازند . در مورد کودکان مبتلا به آلرژی شدید و یا ضایعات و عوارض مغزی و عصبی مایه کوبی با احتیاط و با نظر پزشک کودکان انجام گیرد . به کودکان پس از سن شش سللگی و به نوجوانان اگر مایه کوبی توام ضرورت یابد باید حتماً واکسن ویژه بزرگسالان تزریق شود . چه در این گروه سنی واکسن خاص کودکان عوارض جنبی نسبتاً شدیدی به علت مقدار بیشتر پادتن ضد دیفتری که در آن وجود دارد ایجاد می شود
عوارض جانبی : به دنبال تزریق واکسن توام عوارض موضعی ا ز قبیل قرمزی محل تزریق ، حساسیت موضع ، و گاهی واکنشهای عمومی مانند تب ، سر درد ، و گاهی ظهور بثوراتی در سطح بدن مشاهده می شود اما این واکنشها به زودی مرتفع می گردند . در موارد نادری به دنبال تزریق واکسن توام ضد دیفتری- کزاز ناراحتی های کلیوی و عصبی دیده شده است . در چنین حالاتی تزریق های بعدی انجام نمی گیرند . بایستی همواره آدرنالین یک در هزار در دسترس تزریق کنندگان واکسن باشد تا اگر عارضه آنافلاکسی پیش آمد بلافاصله بمصرف برسد .
 روش نگهداری : واکسن توام را در 2+تا 6+ درجه سانتیگراد و دور از نور نگهداری می نمایند .
این واکسن نباید یخ بزند . در اثر یخ زدن و باز شدن ، تزریق واکسن ایجاد واکنشهای شدید و مزاحم خواهد نمود.
بسته بندی : واکسن توام معمولاً در جعبه های محتوی دو آمپول 5/. میلی لیتری و یا در شیشه های 5 یا 10 میلی لیتری عرضه می شود .

واکسن سه گانه
واکسن سه گانه ضد دیفتری – کزاز و سیاه سرفه
ترکیب : این واکسنها محتوی محلولهای تصفیه و تغلیظ شده توکسوئید های دیفتری و کزاز هستند که پس از اختلاط با پیکره باکتری گشته سیاه سرفه بر فسفات آلو مینیوم در حال تولید جذب شده اند . تیو مرسال به عنوان ماده نگه دارنده به نسبت یک در ده هزلر به محصول اضافه شده است . استفاده از فسفات آلومینیوم بدان جهت است که با تاخیر جذب واکسن در بدن قدرت ایمنی زایی آن افزونتر می شود . هر دز واکسن در حجم 5/ میلی لیتر محتوی مواد زیر است :

نوکسوئید دیفتری            15 واحد فلوکولان
توکسوئید کزاز                 10 واحد فلوکولان
واکسن ضد سیاه سرفه     4 واحد بین المللی محافظت کننده
فسفات آلومینیوم ( بر مبنای یون فلز )3/ تا 6/ میلی گرم
نیومر سال                       1 %  
موارد استعمال :
واکسن سه گانه را برای ایمن سازی نوزادان و کودکان بین سنین 6 هفته ای تا 4 سالگی به مصرف می رسانند .
موارد عدم استعمال :
 به کودکان تب دار یا مبتلا به بیماریهای حاد تا رفع تب و بیماری واکسن سه گانه ضد دیفتری – کزاز و سیاه سرفه تزریق نمی شود . همچنین این واکسن برای کودکانی که سابقه بیماریهای مزمن چرکی ، ناراحتیهای عصبی، تشنج ، ضایعات مغزی و یا سابقه خانوادگی بیماریهای عصبی را دارند تجویز نمی گردد . در هر یک از این موارد ، پزشک متخصص بیماریهای کودکان باید شخصاً تصمیم به استفاده از واکسن را بگیرد .
روش استفاده :
قبل از مصرف شیشه واکسن را خوب تکان دهید تا واکسن کاملاً یکنواخت گردد . برای ایجاد ایمنی اساسی و پایه ای سه تزریق نیم میلی لیتری به فاصله 4تا 8 هفته انجام می گیرد و چهارمین تزریق یک سال بعد صورت می پذیرد . از تزریقهای یاد آور 5 سال یک بار از واکسن توام ضد دیفتری کزاز خردسالان یا بزرگسالان ، بسته به سن شخص استفاده به عمل می آید .
عوارض جانبی:  با تزریق این واکسن قرمزی ، سفتی ، تورم و یا بثورات پوستی همراه با تب که معمولاً زود گذر هستند مشاهده می شود . در موارد نادری ناراحتیهای کلیوی به دنبال تزریق این واکسن دیده شده است . همچنین نلراحتیهای مغزی قابل توجهی که ناشی از تزریق جزء سیاه سرفه این واکسن سه گانه است به ندرت ذکر شده ، اگر ناراحتی عصبی ویا تشنجی کودک ظرف 2 روز پس از تزریق مشاهده شود ، نشان ایجاد ناراحتی به علت واکسن سیاه سرفه است در این صورت دنباله ایمن سازی را با واکسنهای دو گانه ضد دیفتری ، کزاز خردسالان یا بزرگسالان بسته به سن شخص ادامه می دهند و به این کودک دیگر واکسن سیاه سرفه نباید تزریق شود .
بایستی همواره آدرنالین یک در هزار در دسترس تزریق کنندگان باشد تا اگر عارضه آنافیلاکسی پیش آمد بلافاصله به مصرف برسد .
روش نگهداری: واکسن سه گانه ضد دیفتری و کزاز و سیاه سرفه رادر 2+تا6+ درجه سانتی گراد و دور از نور نگهداری می نمایند این واکسن نباید یخ بزند زیرا در اثر یخ زدن و باز شدن ، تزریق واکسن ایجاد واکنشهای شدید و مزاحم خواهد نمود.
بسته بندی: واکسن سه گانه معمولاً در جعبه های محتوی سه آمپول 5/ میلی لیتری و یا در شیشه های 5 تا 10 میلی لیتری عرضه می گردد .

واکسن هاری

بیماری هاری عفونت حاد ویروسی دسـتگاه عصبی است که موجب مرگ انسانها و حیوانات می گردد. تمام حیوانات خونگرم ( پستانداران و پرندگان ) نسبت به بیماری حساسند و ویروس بین حیوانات حیوانات اهلی و وحشی ، و از طریق انها به انسان قابل سرایت است .
انواع واکسن های هاری :
واکسنهای تهیه شده بر روی نسج مغزی ( واکسن کشته کامل یا نسبی )
واکسنهای تهیه شده بر روی جنین تخم مرغ یا اردک ( زنده خفیف حدت یافته )
واکسنهای کشت سلولی ( یاخته های دیپلوئید و یا تیره های سلولی )

واکسن تیفوئید و وبا

به چند دلیل اقدام فوری در رابطه با انجام واکسیناسیون عمومی بر علیه تیفوئید و وبا باید جلوگیری گردد :
1- هیچگونه مدارکی که دلالت بر انتشار وسیع اینگونه بیماریها پس از وقوع بلایا باشد وجود نداشته باشد .
2- سازمان جهانی بهداشت انجام واکسیناسیون برعلیه تیفوئید و وبا را در مناطق بومی و بصورت روتین توصیه نمی نماید .واکسن های تیفوئید و وبا تنها دارای تاثیر جزئی و حفاظت های فردی کوتاه مدت بوده و در پیشگیری از انتشار بیماریهای فوق تاثیر ناچیزی دارند ولی بطور کلی حفاظت بیشتر و طولانی تر بصورت طبیعی در مناطق بومی و در نقاطی که اهالی قبلا" در معرض بیماری بوده اند بوجود خواهد آمد ، با این وجود ، ایمن سازی برعلیه بیماریهای فوق الذکر از نظر پیشگیری از گسترش و انتشار بیماری های فوق کافی نیستند . کنترل پزشکی مطلوب زمانی بوجود می آید که در شناسائی ، جداسازی و درمان موثر و جدی توجه خاص مبذول گردد.
3- پوشش کامل ایمنسازی جمعیت ، حتی چنانچه در یک مرحله انجام گیرد در مدت زمانی کوتاه مقدور نمی باشد و چنانچه اقدام به اجرای برنامه مصونسازی در مراحل دوم و سوم گردد بعلت کاهش علاقه عمومی ، پوشش کامل جمعیتی مشکل تر خواهد بود ، تجارب گذشته نشان داده است که در شرائط اضطراری ثبت نام افراد واکسینه شده غیر ممکن میباشد و این موضوع باعث دشواری بیشتر در پی گیری افراد مذکور میگردد و بویژه چنانچه چندین موسسه بدون ارتباطات و هماهنگی بخواهند این برنامه را بمود اجرا گذارند دراینصورت باید بکلی از پی گیری خود داری گردد.
4- اجرای برنامه های واکسیناسیون نیاز به تعداد بی شماری از کارکنان دارد که باید نسبت به استخدام آنان اقدام گردد.
5- کیفیت واکسن در دسترس بویژه چنانچه بطور عجولانه از منابع نامطمئن تامین گردد باید مورد دقت کافی قرار گیرد .
6- به غیر از مواقعی که از نیرل استفاده نمی گردد مانند استفاده از تزریق کننده های فشاری ، به احتمال زیاد واکسیناسیون عمومی ممکن است ، بهره گیری از نیرل هائی که کاملا" استریل نگردیده و امکان انتقال هپاتیت  B انجام گیرد و حتی در مواردی چنانچه ملزومات یکبار مصرف در دسترس باشد احتمال دارد نظارت کافی بر روش تزریق انجام نگردد.
7- برنامه های ایمن سازی عمومی ممکن است منجر به تشخیص و درک اشتباه عمومی در رابطه با ایمنی از مخاطرات بیماریها و بی توجهی به معیارهای موثر بهداشتی گردد.

واکسن کزاز

به منظور حفاظت از بیماری کزار دو گونه آمادگی ضروری میباشد ، ابتداء در دسترس بودن واکسن کزار که یک عامل مصونسازی موثر دربین کودکان و همچنین زنان در سنین حاملگی است . یکی از مهمترین روشهای حفاظت جامعه برعلیه بیماری کزاز ، حفظ سطح ایمنی عمومی ، انجام ایمن سازی عادی پیش از وقوع بلایا و همچنین پاکیزه نمودن اولیه و کافی جراحات میباشد ، چنانچه در بیماریهائی که دارای جراحات باز میباشند ، رعایت سطح کامل ایمنی نگردد ، واکسن کزار یک روش پیشگیری موثر بشمار خواهد رفت . درمورد آمادگی دوم ، انتی توکسین کزاز باید بطور مجزا و تحت نظر پزشک به بیماران مجروحی که قبلا" مایه کوبی نگردیده اند تجویز گردد. افزایش فوق العاده بیماری کزاز معمولا" پس از بروز بلایای طبیعی رخ نمی دهد بنابراین واکسیناسیون عمومی جامعه برعلیه بیماری کزار ضروری نبوده و تصور نمی شود که در کاهش بیماری مصدومان موثر باشد . واکسیناسیون عمومی ممکن است در کمپ ها و اردوگاههای منطقه و جهت تعداد بیشماری از کودکان برعلیه بیماری سرخک ، سیاه سرفه ، و احتمالا" پولیو و دیفتری توصیه میگردد.

واکسن ایدز
یک شرکت آمریکایى اعلام کرده است که ممکن است ظرف پنج سال آینده واکسن بیمارى ایدز در دسترس قرار گیرد.
قرار است شرکت "واگسجن"، که مراحل نهایى آزمایش واکسن ایدز را روى انسان انجام مى دهد، در اجلاس ایدز در بارسلون، اسپانیا، اعلام کند که نتایج این آزمایش ها سال آینده معلوم خواهد شد.
در همان حال، سازمان موسوم به "ابتکار عمل بین المللى براى واکسن ایدز" هشدار داده است که از هم اکنون باید تلاش کرد تا هزینه استفاده از واکسن این بیمارى در حدى باشد که بتوان آن را در دسترس کشورهایى قرار داد که بیش از همه به آن نیاز دارند.
دو شرکت دارویى "روش" سوییس و "تریمریس" آمریکا گفته اند که دارویى را تکمیل کرده اند که قبل از این که ویروس عامل ایجاد بیمارى ایدز - اچ آى وى - وارد سلول ها شود، مى تواند آن را از بین ببرد.
اکثر داروهاى ایدز که در حال حاضر مورد مصرف قرار مى گیرد تنها بعد از ورود ویروس بیمارى به سلول انسان مى تواند با این بیمارى مقابله کند.

اجباری شدن واکسن مننژیت برای مشمولین خدمت وظیفه عمومی

معاونت وظیفه عمومی نیروی انتظامی اعلام کرد: دفترچه آماده به خدمت تمامی مشمولان نظام وظیفه، هنگام اعزام به خدمت باید ممهور به مهر تزریق واکسن «مننژیت» باشد.
به گزارش معاونت وظیفه عمومی نیروی انتظامی، از این پس مشمولانی که دفترچه آنان مهر تزریق واکسن مننژیت نداشته باشد، اعزام نخواهندشد و تأخیر آنان دراین خصوص، به منزله غیبت خواهدبود.
دراین اطلاعیه خطاب به تمامی مشمولان دارای مدرک تحصیلی زیردیپلم، دیپلم، کاردانی، کارشناسی و بالاتر و همچنین مشمولان گروه پزشکی، آمده است: پس ازدریافت دفترچه آماده به خدمت، به منظور رعایت بهداشت و حفظ سلامت، به نزدیکترین مرکز بهداشتی محل سکونت خود مراجعه کرده و اقدام به تزریق واکسن مننژیت کنند.

واکسن میوه ای بجای واکسن تزریقی

امکانپذیر‏‎ آینده‌‏‎ سال‌‏‎ چهار‏‎ در‏‎ حیوانات‌ ، ‏‎ برای‌‏‎ گیاهی‌‏‎ واکسنهای‌‏‎ تهیه‌‏‎
نیاز دارد. ‏‎ بیشتری‌‏‎ تحقیقات‌‏‎ به‌‏‎ واکسنها ، ‏‎ از‏‎ انسانی‌‏‎ استفاده‌‏‎است‌ ، اما‏.‏‎
امکانپذیر‏‎ را‏‎ گیاهان‌‏‎ سوی‌‏‎ به‌‏‎ دوباره‌‏‎ رویکرد‏‎ ژنتیک‌ ، ‏‎ مهندسی‌‏‎ روشهای‌‏
ساخته‌است‌‏‎
جایگزین‌‏‎ درقرن‌ 21‏‎ می‌شود ، ‏‎ تهیه‌‏‎ ژنتیک‌‏‎ مهندسی‌‏‎ روشهای‌‏‎ با‏‎ که‌‏‎ موزی‌‏‎ مصرف‌‏‎
.شد‏‎ خواهد‏‎ تزریق‌ واکسن‌‏‎
تغییرات‌‏‎ ایجاد‏‎ تا با‏‎ امیدوارند‏‎ دانشمندان‌‏‎ رویتر ، ‏‎ خبرگزاری‌‏‎ گزارش‌‏‎ به‌‏‎
بروز‏‎ از‏‎ پیشگیری‌‏‎ برای‌‏‎ قیمتی‌‏‎ ارزان‌‏‎ واکسن‌های‌‏‎ گیاهان‌ ، ‏‎ در‏‎ ژنتیکی‌‏‎
جای‌‏‎ به‌‏‎ دور‏‎ چندان‌‏‎ نه‌‏‎ آینده‌ای‌‏‎ در‏‎ صورت‌ ، ‏‎ این‌‏‎  در‏‎.‎کنند‏‎ تهیه‌‏‎ بیماری‌ها‏‎
مصرف‌‏‎ ژنتیک‌‏‎ مهندسی‌‏‎ روشهای‌‏‎ با‏‎ شده‌‏‎ تهیه‌‏‎ میوه‌های‌‏‎ می‌توان‌‏‎ واکسن‌ ، ‏‎ تزریق‌‏‎
از‏‎ قرن‌ 21 ، ‏‎ کودکان‌‏‎ گونه‌ ، ‏‎ بدین‌‏‎یافت‌‏‎ مصونیت‌‏‎ بیماری‌ها‏‎ مقابل‌‏‎ در‏‎ و‏‎ کرد‏‎
موز‏‎ واکسن‌ ، ‏‎ تزریق‌‏‎ جای‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ یافته‌‏‎ رهایی‌‏‎ مختلف‌‏‎ واکسن‌های‌‏‎ سوزن‌‏‎ درد‏‎ شر‏‎
خواهند‏‎ مصرف‌‏‎ است‌ ، ‏‎ شده‌‏‎ تهیه‌‏‎ ژنتیک‌‏‎ مهندسی‌‏‎ روشهای‌‏‎ با‏‎ که‌‏‎ را‏‎ سیبی‌‏‎ یا‏‎ و‏‎
.کرد‏‎
:می‌نویسد‏‎ مورد‏‎ این‌‏‎ در‏‎ اخیرش‌‏‎ مقاله‌‏‎ در‏‎ دانشگاه‌کرنل‌‏‎ از‏‎ آرزن‌‏‎ چارلز‏‎
در‏‎ دسترسی‌‏‎ قابل‌‏‎ و‏‎ ارزان‌‏‎ روشی‌‏‎ به‌‏‎ دستیابی‌‏‎ گیاهان‌ ، ‏‎ از‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎ هدف‌‏‎
وبا‏‎ چون‌‏‎ کشنده‌ای‌‏‎ بیماری‌های‌‏‎ شر‏‎ از‏‎ را‏‎ آنان‌‏‎ تا‏‎ بوده‌‏‎ سوم‌‏‎ جهان‌‏‎ کشورهای‌‏‎
از‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎ طرح‌‏‎ سرپرست‌‏‎ کوبیت‌ ، ‏‎ ایان‌‏‎.‎بخشد‏‎ رهایی‌‏‎ میکربی‌‏‎ اسهال‌‏‎ و‏‎
به‌‏‎ گیاهی‌‏‎ واکسن‌‏‎ آینده‌ ، ‏‎ دهه‌‏‎ در‏‎:‎می‌گوید‏‎ ژنتیک‌ ، ‏‎ مهندسی‌‏‎ کمک‌‏‎ به‌‏‎ میوه‌ها‏‎
پژوهشگران‌‏‎ اکنون‌ ، ‏‎.‎گرفت‌‏‎ خواهد‏‎ قرار‏‎ انسانها‏‎ استفاده‌‏‎ مورد‏‎ وسیعی‌‏‎ صورت‌‏‎
طرح‌‏‎ اجرای‌‏‎ برای‌‏‎ مناسب‏‎ گیاهان‌‏‎ یافتن‌‏‎ صدد‏‎ در‏‎ مختلف‌ ، ‏‎ گیاهان‌‏‎ کشت‌‏‎ با‏‎
با‏‎ پژوهشگران‌ ، ‏‎ ابتدا‏‎:است‌‏‎ گونه‌‏‎ بدین‌‏‎ کار‏‎ روش‌‏‎.‎هستند‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎
برگ‌‏‎ یک‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ آزمایشگاه‌ ، ‏‎ در‏‎ نظر‏‎ مورد‏‎ ویروس‌‏‎ در‏‎ تغییراتی‌‏‎ ایجاد‏‎
به‌‏‎ مزبور‏‎ ویروس‌‏‎ گیاه‌ ، ‏‎ این‌‏‎ رشد‏‎ با‏‎ همزمان‌‏‎ سپس‌‏‎ ;می‌سازند‏‎ منتقل‌‏‎ گیاه‌‏‎
گیاه‌‏‎ بخشهای‌‏‎ ویروس‌تمام‌‏‎ سرانجام‌‏‎ ;می‌یابد‏‎ راه‌‏‎ نیز‏‎ گیاه‌‏‎ قسمتهای‌‏‎ سایر‏‎
آن‌‏‎ در‏‎ پژوهشگران‌‏‎ قبلا‏‎ که‌‏‎ تغییراتی‌‏‎ دلیل‌‏‎ به‌‏‎ ولی‌‏‎ برمی‌گیرد ، ‏‎ در‏‎ را‏‎
این‌‏‎ که‌‏‎ دارد‏‎ اعتقاد‏‎ کوبیت‌‏‎.‎نمی‌کند‏‎ نابود‏‎ را‏‎ گیاه‌‏‎ کرده‌اند ، ‏‎ ایجاد‏‎
تغییرات‌‏‎ که‌‏‎ دیگر‏‎ روشهای‌‏‎ در‏‎ زیرا‏‎ ;است‌‏‎ کارآمدتر‏‎ روشها‏‎ سایر‏‎ از‏‎ روش‌ ، ‏‎
دشوارتر‏‎ ویروس‌ ، ‏‎ جداسازی‌‏‎ مرحله‌‏‎ می‌گیرد ، ‏‎ صورت‌‏‎ خودگیاه‌‏‎ در‏‎ ژنتیکی‌‏‎
خورد‏‎ و‏‎ کنده‌‏‎ آن‌‏‎ برگهای‌‏‎ گیاه‌ ، ‏‎ رشد‏‎ از‏‎ روش‌ ، پس‌‏‎ این‌‏‎ در‏‎ اما‏‎بود‏‎ خواهد‏‎
هر‏‎ در‏‎ گرم‌‏‎ دو‏‎ تقریبا‏‎ است‌که‌‏‎ جداسازی‌‏‎ نیز‏‎ بعدی‌‏‎ مرحله‌‏‎ می‌شوند ، ‏‎
به‌کارگیری‌روشهای‌‏‎ با‏‎.‎بود‏‎ خواهد‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎ مناسب‏‎ آن‌ ، ‏‎ کیلوگرم‌‏‎
واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎.‎کرد‏‎ تهیه‌‏‎ واکسن‌‏‎ نیز‏‎ دام‌ها‏‎ و‏‎ حیوانات‌‏‎ برای‌‏‎ می‌توان‌‏‎ مشابه‌‏‎
خواهد‏‎ مصرف‌‏‎ بازار‏‎ به‌‏‎ زودتر‏‎ و‏‎ بوده‌‏‎ ساده‌تر‏‎ بسیار‏‎ حیوانات‌‏‎ برای‌‏‎
.رسید‏‎
طرحهای‌‏‎ می‌دهد ، ‏‎ انجام‌‏‎ را‏‎ گیاهی‌‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎ تحقیقات‌‏‎ که‌‏‎ شرکتی‌‏‎ اکسیس‌‏‎
سرخک‌ ، ‏‎ مالاریا ، ‏‎ ایدز ، ‏‎ بیماری‌های‌‏‎ برای‌‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎ مورد‏‎ پژوهشی‌در‏‎
همچنین‌‏‎ شرکت‌ ، ‏‎ این‌‏‎ پژوهشگران‌‏‎.دارد‏‎ دست‌‏‎ در‏‎ را‏‎ انفلوآنزا‏‎ و‏‎ ب‏‎ هپاتیت‌‏‎
سرطان‌‏‎ درمان‌‏‎ و‏‎ قارچی‌‏‎ عفونت‌های‌‏‎ با‏‎ مقابله‌‏‎ تازه‌‏‎ راههای‌‏‎ یافتن‌‏‎ صدد‏‎ در‏‎
حیوانات‌ ، ‏‎ گیاهی‌برای‌‏‎ واکسن‌های‌‏‎ تهیه‌‏‎ گفته‌کوبیت‌ ، ‏‎ به‌‏‎.‎هستند‏‎ روده‌‏‎
این‌‏‎ از‏‎ انسانی‌‏‎ استفاده‌‏‎ اما‏‎ ;بود‏‎ خواهد‏‎ امکان‌پذیر‏‎ آینده‌‏‎ چهارسال‌‏‎ در‏‎
دانشمندان‌ ، ‏‎ رو‏‎ این‌‏‎ از‏‎ ;دارد‏‎ نیاز‏‎ بیشتری‌‏‎ مطالعات‌‏‎ و‏‎ تحقیقات‌‏‎ واکسن‌ها ، ‏‎
.می‌دانند‏‎ قطعی‌‏‎ آینده‌‏‎ سال‌‏‎ هشت‌‏‎ در‏‎ را‏‎ فوق‌‏‎ واکسن‌های‌‏‎ از‏‎ انسانی‌‏‎ استفاده‌‏‎
سال‌‏‎ از 50‏‎ اما‏‎ ;بودند‏‎ گیاهی‌‏‎ مصرفی‌ ، ‏‎ داروهای‌‏‎ بیشتر‏‎ گذشته‌ ، ‏‎ سال‌‏‎ تا 50‏‎
تهیه‌‏‎ داروسازی‌‏‎ آزمایشگاههای‌‏‎ در‏‎ جدید‏‎ داروهای‌‏‎ اغلب‏‎ تاکنون‌‏‎ گذشته‌‏‎
به‌‏‎ دوباره‌‏‎ رویکرد‏‎ ژنتیک‌‏‎ مهندسی‌‏‎ روشهای‌‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎ امروزه‌ ، ‏‎.‎شده‌اند‏‎
استفاده‌‏‎ دارند‏‎ اعتقاد‏‎ پژوهشگران‌‏‎.است‌‏‎ ساخته‌‏‎ امکان‌پذیر‏‎ را‏‎ گیاهان‌‏‎ سوی‌‏‎
.بود‏‎ خواهد‏‎ ارزان‌تر‏‎ بسیار‏‎ واکسن‌‏‎ ساخت‌‏‎ در‏‎ گیاهان‌‏‎ از‏‎
برایتون‌‏‎ در‏‎ دانشگاه‌ساسکس‌‏‎ در‏‎ بیوشیمی‌‏‎ استاد‏‎ برک‌‏‎ دکترجولیان‌‏‎
و‏‎ انگاشت‌‏‎ ساده‌‏‎ نباید‏‎ را‏‎ واکسن‌ها‏‎ گونه‌‏‎ این‌‏‎ تهیه‌‏‎ کار‏‎:‎انگلیس‌می‌گوید‏‎
از‏‎ استفاده‌‏‎ چگونگی‌‏‎ کنترل‌‏‎ توانایی‌‏‎ که‌‏‎ دهند‏‎ نشان‌‏‎ ژنتیک‌باید‏‎ مهندسان‌‏‎
مورد‏‎ این‌‏‎ در‏‎ دکترگریگوری‌‏‎.‎دارند‏‎ را‏‎ کرده‌اند‏‎ تهیه‌‏‎ که‌‏‎ واکسن‌هایی‌‏‎
از‏‎ استفاده‌‏‎ با‏‎ سیبزمینی‌‏‎ تهیه‌‏‎ در‏‎ حال‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ که‌‏‎ پیشرفتهایی‌‏‎:می‌گوید‏‎
این‌‏‎ که‌‏‎ است‌‏‎ آن‌‏‎ دهنده‌‏‎ نشان‌‏‎ است‌ ، ‏‎ گرفته‌‏‎ صورت‌‏‎ ژنتیک‌‏‎ مهندسی‌‏‎ روشهای‌‏‎
این‌‏‎ خوراندن‌‏‎ با‏‎ توانسته‌اند‏‎ پژوهشگران‌‏‎.‎یافت‌‏‎ خواهند‏‎ تحقق‌‏‎ نظریه‌ها‏‎
ایمن‌‏‎ بیماری‌ها‏‎ علیه‌‏‎ را‏‎ آنان‌‏‎ آزمایشگاهی‌ ، ‏‎ موشهای‌‏‎ به‌‏‎ سیب زمینی‌ها‏‎
.می‌دهند‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ را‏‎ خود‏‎ خاصیب‏‎ پخته‌شدن‌ ، ‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ سیبزمینی‌ها‏‎ این‌‏‎سازند‏‎
برای‌‏‎ واکسن‌‏‎ تهیه‌‏‎ برای‌‏‎ را‏‎ ویژه‌موز‏‎ به‌‏‎ خام‌‏‎ میوه‌های‌‏‎ پژوهشگران‌ ، ‏‎
برای‌‏‎ مختلف‌‏‎ رنگهای‌‏‎ به‌‏‎ موز‏‎ تهیه‌‏‎.‎داده‌اند‏‎ تشخیص‌‏‎ مناسبتر‏‎ انسانها‏‎
این‌‏‎ اساسی‌‏‎ اهداف‌‏‎ از‏‎ مختلف‌ ، ‏‎ بیماری‌های‌‏‎ مقابل‌‏‎ در‏‎ مصونیت‌‏‎ ایجاد‏‎
خواهد‏‎ قرار‏‎ همگان‌‏‎ استفاده‌‏‎ مورد‏‎ نزدیک‌‏‎ آینده‌ای‌‏‎ در‏‎ که‌‏‎ است‌‏‎ پژوهشگران‌‏‎
.گرفت‌‏‎

موارد عدم استعمال یا تاخیر در استفاده از واکسنها و پاسخ به برخی پرسشهای رایج پیرامون واکسیناسیون
در کودکان تب دار یا مبتلا به بیماری های حاد تا رفع تب و بیماری تزریق واکسن سه گانه را به عقب می اندازند . در مورد کودکان مبتلا به آلرژی شدید و یا ضایعات و عوارض مغزی و عصبی مایه کوبی با احتیاط و با نظر پزشک کودکان انجام گیرد . به کودکان پس از سن شش سللگی و به نوجوانان اگر مایه کوبی توام ضرورت یابد باید حتماً واکسن ویژه بزرگسالان تزریق شود . چه در این گروه سنی واکسن خاص کودکان عوارض جنبی نسبتاً شدیدی به علت مقدار بیشتر پادتن ضد دیفتری که در آن وجود دارد ایجاد می شود
 همچنین این واکسن برای کودکانی که سابقه بیماریهای مزمن چرکی ، ناراحتیهای عصبی، تشنج ، ضایعات مغزی و یا سابقه خانوادگی بیماریهای عصبی را دارند تجویز نمی گردد . در هر یک از این موارد ، پزشک متخصص بیماریهای کودکان باید شخصاً تصمیم به استفاده از واکسن را بگیرد .
برنامه ایمن سازی کودکان نارس ویا کم وزن نیز طبق جدول ایمن سازی عادی است و تجویز به موقع واکسنها توصیه می شود .
شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمن سازی نخواهد بود.
 سوء تغذیه نه تنها مانعی برای ایمن سازی نیست ، بلکه ایمن سازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه اکیداً توصیه می شود .
 برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و در صورت عدم سابقه ایمن سازی باید با برنامه عمل شود .
در اختلالات ایمنی ، چه اولیه و چه اکتسابی مثل لوسمی ( سرطان خون) و غیره واکسنهای ویروسی زنده و واکسن BcG  منع استعمال دارند .
  به علت ریشه کنی ، آبله در جهان ، تلقیح آن به هیچ وجه لازم نمی باشد .
بهترین سن برای تلقیح واکسن ب. ث . ژ  بدو تولد می باشد ، از آن به بعد تا 2 ماهگی بدون انجام تست مانتو و پس از دو ماهگی با انجام تست مانتو و در صورت منفی بودن آن باید ب . ث . ژ تلقیح نمود .
  در افراد مبتلا به هموفیلی واکسن هپاتیت B بایستی زیر جلد تزریق شود .
  فعلاًدوز یاد آور واکسیناسیون هپاتیتB توصیه نمی شود .
 با توجه به وضعیت اپید میو لوژیک کشور ایمن سازی علیه اوریون و سرخجه در برنامه ایمن سازی کشور توصیه نشده است ، در جوامعی که به صورت محدود واکسیناسیون بر علیه این بیماری انجام می شود ، اگر پوشش ایمن سازی کمتر از 70% باشد ، امکان ابتلا در سنین بالا افزایش می یابد و در نتیجه خطرات بیشـتری از نظر ایجاد سندرم بعد از سرخچه ایجاد می شود ، لذا نبایستی به واکسیناسیون محدود کودکان مبادرت کرد
 گروههای در معرض خطر برای ایمن سازی هپاتیتB  شامل دانشجویان، گروه پزشکی ، جراحان ، پزشکان ، پرستاران ، دندانپزشکان ، کمک دندان پزشکان، بیماران تحت دیالیز ، کارشناسان و تکنسین های آزمایشگاه های تشخیص طبی و . . . می باشد .
انجام تست مانتو قبل از واکسن سرخک لزومی ندارد .
-تست مانتو چیست ؟
آزمایشی است که در تشخیص بیماری سل کمک می کند این تست باتزریق یک نوع پروتئین در داخل پوست انجام می شود .
پولیو خوراکی وتزریقی چیست ؟
واکسن مورد استفاده جهت جلوگیری از بیماری فلج اطفال ااست و دونوع می باشد یک نوع خوراکی به صورت قطره و دیگری تزریقی که به پولیو خوراکی و تزریقی معروفند .
واکسن زیرجلدی و داخل جلدی چیست ؟
منظور از جلد پوست است پوست سه لایه دارد اپیدرم سطحی ترین لایه ، درم لایه دومی و هایپودرم لایه زیرین و سومی است . زیرجلدی داخل هایپودرم ها و داخل جلدی در داخل درم.
توکسوئید چیست ؟ از سم یک باکتری ماده ای مشابه با آن ساخته می شود که به آن توکسوئید می گویند .

جدول واکسنهایی که تزریق میشوند-مقدار-راه تجویز-شرایط نگهداری

نام  واکسن	ماهیت	مقدار و راه تجویز	شرایط نگهداری در محل واکسیناسیون
سه گانه	توکسوئید کزاز-توکسوئید دیفتری و باکتری کشته شده سیاه سرفه	0.5 میلی لیتر ، تزریق عضلانی	8-0 درجه (طبقه فوقانی یخچال
دوگانه	توکسوئید کزاز و توکسوئید دیفتری (خردسالان و بزرگسالان)	0.5 > ML   تزریق عضلانی	8-0 درجه ( طبقه فوقانی یخچال)
کزاز	توکسوئید کزاز	******	*******
ب.ث.ژ	باسیل کالمت و گرن	0.5  ML داخل جلدی تا 1 سالگی 0.1 کلیه سنین	طبقه فوقانی یخچال
سرخک	ویروس زنده ضعیف شده	0.5  ML زیر جلدی	*******
فلج اطفال	ویروس سه گانه زنده ضعیف شده	قطره خوراکی	*******
هپاتیت  B	آنتی ژن سطحی ویروس	کودک زیر 10 سال 0.5 ml  کودک بالای 10 سال 1ml در ماهیچه دلتوئید	*************

جدول ایمن سازی همگانی کودکان سال 1383(جدید)

بدو تولد	هپاتیت ب * -  OPV  –  ب.ث.ژ
دو ماهگی	ثلاث –  OPV – هپاتیت ب
چهار ماهگی	ثلاث -    OPV
شش ماهگی	هپاتیت ب -  ثلاث -  OPV
12 ماهگی	MMR
18 ماهگی	ثلاث  -  OPV
6 -  4 سالگی	ثلاث -  MMR – OPV
16 -  14 سالگی	دوگانه ویژه بزرگسالان

* در مورد کودکان نارس و وزن کمتر از 2 کیلوگرم برنامه ایمن سازی هپاتیت ب بصورت ذیل خواهد بود :

·        بدو تولد -  یک ماهگی -  دو ماهگی -  6 ماهگی

1. در خصوص واکسیناسیون هپاتیت ب نیروهای مسلح و انتظامی با توجه به اینکه اینگونه افراد بطور معمول جزء گروه های پر خطر در معرض ابتلا به هپاتیت ب نمی باشند، تزریق واکسن توصیه نمی شود.
2. کودکانی که واکسن ثلاث را دریافت می کنند، قبل از دریافت این واکسن یک دز قطره استامینوفن توصیه می شود.

نکات مهم برنامه ایمن سازی جدید ( قابل اجرا از اول سال 1383)

و چگونگی ادامه برنامه واکسیناسیون قدیم در ال 1383

1. هپاتیت ب در کودکان با وزن کمتر از 2 کیلوگرم 4 نوبت و در بدو تولد، یک، دو و شش ماهگی انجام شود.
2. در بخش خصوصی فقط بیمارستان ها، مطب ها و انستیتو پاستور مجاز به تزریق واکسن هپاتیت ب هستند.
3. به هنگام دریافت واکسن ثلاث یک دز قطره استامینوفن (  ) به کودکان داده شود.
4. برای زندانیان دارای رفتار پرخطر و محکومیت بیش از شش ماه واکسیناسیون هپاتیت ب در نوبت های صفر، یک و شش ماه بعد توصیه می شود.
5. چاپ ششم در حال تهیه است که اوایل تابستان چاپ و توزیع خواهد شد.
6. تمام مواردی که واکسیناسیون آنها در سال 83 شروع می شود، باید طبق جدول جدید انجام شود.
7. تا زمانیکه واکسن سرخک وجود دارد  به کودکان 9 ماهه واکسن سرخک تزریق شود.
8. تا زمانیکه واکسن MR وجود دارد در سن 12 الی 15 ماهگی واکسن MR تزریق شود و پس از اتمام واکسن MR استفاده شود.
9. کودکانی که در دوره آمادگی واکسن MR دریافت کرده اند باید واکسن MMR را قبل از شروع مدرسه دریافت کنند.
10. کسانیکه واکسن MR را دریافت کرده اند نمی توانند بجای MMR از واکسن اوریون جداگانه برای تکمیل MMR استفاده کند، چون واکسن اوریون ایمنی واکسن MMR را بیشتر می کند.
11. کودکانی که فقط نوبت بدو تولد پولیو، هپاتیت ب و ب.ث.ژ را دریافت کرده اند، ادامه واکسیناسیون آنها در سال 83 طبق جدول جدید انجام شود.
12. کودکانی که واکسن هپاتیت ب نوبت دوم را در سال 82 دریافت کرده اند، نوبت سوم را باید در 9 ماهگی دریافت نمایند.
13. کودکانی که نوبت اول واکسن سه گانه و فلج اطفال را در سال 82 دریافت کرده اند، نوبت های دوم و سوم را در 3 الی 5/4 ماهگی انجام نمایند.
14. واکسیناسیون تمام کودکان در 18 ماهگی و 6 -  4 سالگی طبق جدول سال 83 انجام شود.
15. در خانه های بهداشت در صورت وجود موارد گروه هدف واکسن MMR هفته ای یک روز انجام شود و در صورت عدم وجود مورد، نیاز نیست.
16. بطور متوسط برای واکسیناسیون MMR برای هر روز حدود 10 -  7 مورد منظور و با توجه به آن، روزهای لازم برای واکسیناسیون تعیین و برنامه آن به اطلاع مراجعین رسانده شود، ولی حداقل در هفته در هر واحد یک روز واکسیناسیون MMR انجام شود.

تعداد روزهای واکسیناسیون در هفته = 7 ÷ تعداد متوسط موارد هفتگی

 

جدول واکسیناسیون اطفال زیر هفت سال که در وقت مقرر مراجعه ننمایند:

 

اولین مراجعه	سه گانه، فلج اطفال ب.ث.ژ،سرخک
6هفته بعد از اولین مراجعه	سه گانه، فلج اطفال
6 هفته بعد از دومین مراجعه	سه گانه، فلج اطفال
6 ماه تا یکسال بعداز دومین مراجعه	سه گانه، فلج اطفال
6-4 سالگی	سه گانه، فلج اطفال
16-14 سالگی	دوگانه ویژه بزرگسالان و هر ده سال یکبار تکرار شود

جدول واکسیناسیون افراد هفت سال و بالاتر که در وقت مقرر مراجعه ننمایند:

اولین مراجعه	ب.ث.ژ، دوگانه ویژه بزرگسالان، قلج اطفال سرخک
6 هفته بعداز اولین مراجعه	دوگانه ویژه بزرگسالان، فلج اطفال
6 هفته بعداز دومین مراجعه	دوگانه ویژه بزرگسالان، فلج اطفال
6 ماه بعداز سومین مراجعه	دوگانه ویژه بزرگسالان، فلج اطفال
10سال بعداز چهارمین مراجعه	دو گانه ویژه بزرگسالان و هر ده سال یکبار تکرار می شود

جدول واکسیناسیون زنان باردار بدون سابقه واکسیناسیون قبلی:

 

تاریخ مراجعه	نوع واکسن	دفعات
اولین مراجعه	دوگانه ویژه بزرگسالان	نوبت اول
یک ماه بعد	دوگانه ویژه بزرگسالان	نوبت دوم

جدول واکسیناسیون زنان درسن باروری«15تا49سال» بدون سابقه:

نوبت	حداقل فاصله	درصد محافظت	طول دوره ایمنی
اول	-	0	0
دوم	چهار هفته	80	سه سال
سوم	شش ماه	95	پنج سال
چهارم	یکسال	99	ده سال
پنجم	یکسال	99	تا پایان سن باروری

جدول واکسن هپاتیت برای گروههای در معرض خطر*:

نوبت	زمان تزریق
اول	دراولین مراجعه
دوم	یکماه بعد از نوبت اول
سوم	شش ماه بعد از نوبت اول

* گروههای پر خطر عبارتند از:
دانشجویان گروه پزشکی، جراحان، پزشکان، پرستاران، ماماها، دندانپزشکان، کمک دندانپزشکان، بیماران تحت دیالیز، کارشناسان و تکنسین‌های آزمایشگاه‌های تشخیص طبی، پرسنل مؤسسات نگهداری کودکان عقب‌افتاده و خانه سالمندان، دریافت کنندگان محصولات خونی و خانواده فرد مبتلا، پرسنل زندان.