مراقبت های بهداشتی در بارداری

مراقبتهای بهداشتی در بارداری

روابط زناشویی:‌تمایل جنسی زنان باردار در مراحل مختلف حاملگی تغییر می کند. احساس لذت بیشتر و یا حتی تنفر از داشتن نزدیکی در بارداری طبیعی است. تمایلات جنسی مردان هم ممکن است تغییر کند. این احساسات متفاوت اغلب به علت تغییرات هورمونی زنان و یا تصورات هر دو طرف در مورد وضعیت جسمانی رن باردار و موقعیت خاص او در این دوران می باشد. در یک حاملگی سالم، نزدیکی تا قبل از ماه آخر حاملگی ضرری ندارد. مشروط به اینکه راحتی زن رعایت شده و وضعیت قرار گرفتن بدن او طوری باشد که به شکم وی فشار وارد نشود.

خانمهایی که حاملگی های قبلی خود سابقه سقط، خونریزی، پارگی کیسه آب و زایمان زودرس دارند، باید از نزدیکی در سه ماه اول و آخر بارداری خودداری کنند.

بهداشت دهان و دندان: با توجه به اهمیت مراقبت از دندان ها در حاملگی، زن باردار بهتر است درطول بارداری حداقل یکبار توسط دندانپزشک معاینه شود. حداقل یکبار مسواک زدن در روز (قبل از خواب) ضروری است. با پیشرفت حاملگی بعلت افزایش ترشح هورمونها ممکن است لثه ها متورم و پرخون شده و خونریزی از لثه ها پیش آید، اگرخونریزی زیاد شده وبیش از چند روز ادامه یابد لازم است با دندانپزشک مشورت شود.

بهداشت روانی: آرامش مادر از مسائلی است که امروزه بسیار مورد توجه قرار دارد. ثابت شده است که اضطراب و هیجانات زن حامله بر سلامت جنین تاثیر می گذارد. آرامش روانی مادر بخصوص نزدیک زایمان اهمیت زیادی دارد.

پدر خانواده می تواند بیشترین نقش را در فراهم کردن محیطی آرام و دور از اضطراب برای همسرش داشته باشد.

مصرف دارو و ... : اکثر داروها می توانند از جفت عبور کرده و به جنین رسیده و اثرات زیان باری برای جنین و نوزاد ایجاد کنند. از آنجائی که بیشترین اثرات سوء داروها و مواد مضر در سه ماه اول حاملگی است لذا در این مدت باید از مصرف دارو بدون تجویز پزشک، همچنین از کشیدن سیگار یا تنفس در فضای آلوده به دود سیگار و همچنین انجام هر نوع عکسبرداری بدون اجازه پزشک خودداری شود.

کشیدن سیگار، نوشیدن الکل، مصرف خودسرانه دارو در بارداری برای سلامت مادر و نوزاد خطرناک است.

ورزش: بهترین ورزش در بارداری، پیاده روی در هوای آزاد است. خانم باردار می تواند حدود نیم ساعت در روز و حداقل سه بار در هفته پیاده روی کند. راه رفتن باعث تقویت عضلات شکم شده و در ماههای آخر به راحت انجام شدن زایمان کمک می کند. انجام تمرینات بسیار ساده در بارداری ضمن حفظ اندام مادر در کاهش انقباض عضلات لگن و ران و کاهش کمردرد و دردپشت موثر بوده و مادر را از نظر جسمی و روحی برای زایمان آماده می کند.

خانم عزیز؛ چنانچه شما قبلاً فعالیت ورزشی نداشته اید در انجام این حرکات با پزشک یا ماما مشورت کنید. از انجام ورزش های سنگین و حرکاتی که احتمال ضربه به شکم وجود دارد، اجتناب کرده و چنانچه دچار تپش قلب شدید شده و عرق کردید ورزش را متوقف کنید.

انجام چند حرکت ورزشی ساده در بارداری:

-              در حالی که زانوها و دستها را به زمین تکیه داده اید، عضلات کمر و شکم خود را به سمت بالا و پایین حرکت دهید.

-       به پشت دراز کشیده، زانوها را خم کنید و دستها را در دو طرف بدن قرار دهید. در حالیکه نفسهای عمیق و آهسته می کشید، عضلات شکم و کمر خود را بطرف بالا و پائین حرکت دهید.

-       در حالیکه ستون فقرات خود را راست نگه داشته اید زانوها را از هم جدا کرده و به حالت نیمه نشسته درآئید، سپس به حالت ایستاده برگردید. این تمرین را می توانید به هنگام کار در منزل مطابق شکل انجام دهید.

اجتناب از تماس با افراد بیمار: ابتلاء مادر باردار به برخی بیماریهای عفونی مثل سرخجه عوارض متعددی در جنین ایجاد می کند. لذا زنان باردار باید از تماس با افراد مبتلا به بیماریهای عفونی مثل سرخجه، هپاتیت و آبله مرغان دوری کنند.تزریق واکسن بیماریهای مثل سرخجه و هپاتیت به زنان قبل از بارداری، از ابتلا آنان به بیماریها در دوران بارداری جلوگیری می کند. در صورتی که خانم باردار با افراد مبتلا به این بیماریها تماس داشته وقبلاً بر علیه آن ایمن نشده باشد، حتماً باید با پزشک مشورت کند.

حاملگی و مقاربت

حاملگی و مقاربت

بسیاری از خانمها در اوّلین مراقبت حاملگی شان این سوال را مطرح می کنند که مقاربت و یا نزدیکی در زمان حاملگی چگونه باید باشد؟ آیا خطری برای جنین ایجاد می کند یا نه؟ البته هر خانمی باید این سوالها را از ماما یا پزشک خود بپرسد ولی بطور کلی، در حاملگیهای بدون مشکل و طبیعی، مقربت خطری ندارد. اغلب سوالها خانمهای باردار در این زمینه به شرح زیر می باشند:

س 1 ) آیا نزدیکی می تواند به جنین صدمه بزند و یا باعث سقط شود ؟

ج 1 ) در یک حاملگی طبیعی و بدون خطر ، نزدیکی نمی تواند چنین خطری ایجاد کند . جنین به خوبی توسط کیسه ی آب و ماهیچه های رحمی محافظت می شود . علاوه براین یک ترشح غلیظی در دهانه رحم وجود دارد و آنرا می بندد و از انتقال عفونت به داخل رحم جلوگیری می کند. هر چند معمولاً به خانمهایی که سابقه ی سقط دارند توصیه می شود که نزدیک نداشته باشند اما آماری که این نظریه را تایید نماید وجود ندارد. تقریباً 40 % از اولین سقط ها را می توان به ناهنجاریهای ژنتیکی جنین مربوط کرد. نا رساییهای هورمونی و عفونتهای تناسلی نیز نقش مهمی در ایجاد سقط دارند . ولی نزدیکی، نقشی ندارد. اگر احیاناً پس از نزدیکی، سقط صورت گیرد، پدر و مادر احتمالاً خودشان راسر زنش می کنند ولی باید این را بدانند که در هر حال این سقط صورت می گرفت و ارتباطی یه نزدیکی آنها نداشته است. شما ممکن است حرکات جنین را درحین مقاربت احساس کنید ولی این حرکات در تمام مواقع دیگر نیز وجود دارند، نگران نباشید، حرکات او نشان دهنده ناراحتی و یا خطر برای او نمی باشد .

س 2 ) آیا مقاربت می تواند باعث زایمان زودرس شود ؟

ج 2 ) در صورتی که خانمی سابقه ی زایمان زودرس دارد ، توصیه می شود که در صورتی که نزدیکی انجام می شود سعی کند به اوج لذت جنسی ( ارگاسم ) نرسد. چنین حالتی در زن باعث ایجاد انقباضات جزئی در رحم می شود. از آنجایی که مایع منی محتوی ماده ای بنام پروستاگلاندین می باشد و آن هم باعث تحریک انقباضات رحمی می شود، توصیه می شود این مایع در واژن ریخته نشود (یا از کاندوم استفاده شود و یا همانند روش جلوگیری طبیعی، نزدیکی صورت گیرد) و بطور کلی نزدیکی با ملایمت بیشتری همراه باشد.

البته در کسانی که سابقه ی زایمان زودرس ندارند، این مسائل نقشی ندارند. با این حال توصیه می شود در یکی دوماه آخر دقت بیشتری در این مسائل صورت گیرد.

س 3 ) آیا حاملگی در تمایلات جنسی زن تأ ثیری دارد؟

ج 3 ) از نظر روحی، نگرانی راجع به حاملگی و بچه و احساس این که اندام ازفرم عادی خارج شده می توانداز میزان تمایلات جنسی زن بکاهد. از نظر جسمی، درسه ماهه ی اوّل تهوع و استفراغ و خستگی و درسه ماهه آخر افزایش وزن و فرم شکم و حساسیت پستانها، افزایشات ترشحات رحمی و تکرار عفونتهای قارچی همه می توانند میل جنسی زن را کاهش دهند .

البته از نظرعلمی، به علت افزایش میزان هورمونهای جنسی وجریان خون لگنی، قاعدتاً تمایل جنسی زن باردار بیشتر می شود.

س4 )  تمایلات جنسی مرد در دوران بار داری زن چگونه است ؟

ج 4)  مردها نیز نگرانیهایی در دوران بارداری خانمشان دارند، نگران هستند که مبادا نزدیکی به بچه صد مه ای بزند و یا باعث ناراحتی مادر شود.

برخلاف نگرانی خانمها از اندام جدیدشان، بسیاری از آقایان از فرم جدید بدن خانمشان راضی هستند و مقاربت را نوعی نزدیک تر شدن به شرایط جدید همسرشان می دانند. البته معمولاً آقایان ملاحظه شرایط خانمشان راخواهند کرد اما اگر شوهرتان مشکلی در این زمینه دارد حتماً با ماما یا پزشکتان مطرح کنید.

س 5 ) آیا نحوه ی مقاربت در حاملگی باید تغییر کند .  

ج 5 ) با پیشرفت حاملگی قاعدتاً وضعیت عادی مقاربت برایتان مشکل تر می شود و علاوه بر این با بزرگ شدن رحم و جنین، خوابیدن مادر به پشت برای جنین خطرناک می شود بنابراین توصیه می شود که نزدیکی یه صورت خوابیدن به پهلو و یا زن بر روی مرد صورت گیرد. نکته مهم دیگر در مقاربت اینست که حتماً باید با ملایمت انجام شود و همچنین نوک پستان مادر تحریک نشود چرا که تحریک نوک پستان زن باردار (چه دست زدن و چه مکیدن) می تواند باعث ترشح نوعی هورمون شود که می تواند باعث انقباضات زایمانی شود. البته باید توجه کرد که هدف از مقاربت فقط ارضای میل جنسی نیست بلکه می توان تنها با آغوش گرفتن یکدیگر ابراز عشق نمود.

س 6 ) آیا اثرات حاملگی بر مقاربت پس از زایمان هم وجود دارد

ج 6 ) نمی توان کتمان کرد که پس از زایمان تغییرات وا ضحی در بدن زن ایجاد می شود از جمله پستانها شل تر از سابق هستند، خطوط روی شکم و سینه و افزایش وزن نیز وجود دارد. واژن (مهبل) که همان مجرای مقاربت نیز هست به سفتی سابق نیست و اینها همگی باعث می شوند که لذت نزدیکی مانند قبل از بارداری نباشد (برای جلوگیری از شلی واژن بعد از زایمان بهتر است روزانه چندین مرتبه این ورزش را انجام دهید : ماهیچه های واژنتان را سفت کنید و سپس به تدریج شل نمایید). البته این تغییرات به مرور عادی می شوند وهر دو شما به این مسائل  عادت می کنید . بیشتر پزشکان توصیه می کنند که تا پایان دوره ی نفاسی (6 هفته پس از زایمان) نزدیکی صورت نگیرد و قاعدتاً چون تااین دوره مقداری خونریزی و یا لکه بینی وجود دارد، هم از نظر بهداشتی و هم از نظر شرعی نیز مقاربت مسأله دارد . چون تا وقتی که خونریزی وجود دارد نشان دهنده ی اینست که دهانه ی رحم هنوز مقداری باز است و برای جلوگیری از عفونت بهتر است نزدیکی صورت نگیرد. حداقل زمان برای دوری از مقاربت تا وقتیست که بخیه ها جوش نخورده اند. پس از ترمیم بخیه ها و رفع لکه بینی، نزدیکی بلامانع است. باید در اینجا یاد آوری کرد که دراین زمان (دوره ی نفاسی) بهترین زمان برای تصمیم جهت روش جلو گیری از بارداری می باشد، آن را فراموش نکنید.

س 7 )  چه زمانی نباید مقاربت انجام شود؟

ج 7 ) درهر حال باید مورد خودتان را با ماما یا پزشکتان مطرح کنید چون هر یک نفر ممکن است شرایط خاص خود را داشته باشد. در صورتی که سابقه  سقط و یا زایمان زودرس دارید ویا پس از مقاربت علایم غیرعادی دارید حتماً اطلاع دهید .

درشرایط زیر مقاربت ممنوع است :

o        جفت سر راهی (قرار گرفتن جفت در قسمت پایین رحم)

o        دهانه رحم نارسا

o        دهانه رحم باز شده

o        کیسه آب باز شده

o        درد و انقباض

o        خونریزی رحمی

o        هنگامی که وضعیت راحتی نمی توانید پیدا کنید

o        وجود ضایعات هرپسی (مانند تبخال) برروی دستگاه تناسلی زن ویا مرد