آنچه مادران لازم است بدانند

نکاتی در مورد بارداری و زنان

آنچه مادران لازم است بدانند

نکاتی در مورد بارداری و زنان

دیابت حاملگی



دیابت حاملگی

 

حتماً شما بسیار شنیده اید که فلان خانم در دوران بارداری دچار مرض قند شده ولی آیا به فکر علت آن افتاده اید؟ شاید فکر می کنید از مصرف زیاد مواد قندی ایجاد شده است ولی ممکن است باور نکنید که دیابت حاملگی ارتباطی با مصرف زیاد قند وشیرینی ندارد. در واقع آنرابه تغییرات هورمونی حاملگی نسبت داده اند.

بطور معمول، وقتی شما چیزی می خورید، بدنتان آنرا به گلوکز (قند) تبدیل می کند تا بتواند از آن به عنوان انرژی استفاده کند. برای تبدیل گلوکز  به انرژی، بدنتان انسولین تولید می کند. انسولین یک هورمونی است که مثل کلید عمل می کند تا اجازه خروج گلوکز از جریان خونتان و ورود آن به سلولهای بدنتان را بدهد. در طی حاملگی، جفت، هورمونهای ضد انسولین وارد جریان خونتان می کند تا برای تغذیه ی جنین قند کافی در خونتان نگه دارد بعضی مواقع بدنتان نمی تواند این اثر ضد انسولین را متعادل نگه دارد . بنابراین قند خون بیش از نیاز شما و جنینتان قرار می گیرد .

دیابت حاملگی معمولاً علامتی ندارد و بیشتر از طریق آزمایش خون در بین هفته های 24 تا 28 حاملگی تشخیص داده می شود .

 

احتمال دیابت حاملگی در زنان زیر بیشتر است

 

کسانی که قبل از حاملگی افزایش وزن داشته اند (افراد چاق)، زنان 30 سال به بالا، کسانی که سابقه ی فامیلی دیابت دارند، کسانی که بیش از یک جنین حمل می کنند (حاملگی چند قلویی) و یا خانمی که در حاملگی قبلی خود جنین خیلی درشت و یا مرده متولد شده داشته است .

دیابت حاملگی اگر کنترل نشود برای مادر و جنین می تواند مضر باشد . در مادر ،بیشتر احتمال بروز افزایش فشار خون و عفونتهای مجاری ادراری وجود دارد و جنین ممکن است بیش از اندازه وزن پیدا کند چون بدن او در پاسخ به آن همه قند تولید چربی اضافه می کند و احتمال بروز صدمه به جنینهای درشت در حین زایمان طبیعی، بخصوص شانه های آنها، بیشتر است. (این مسأله یکی از علتهایی است که در اغلب خانمهای دیابتی، معمولاً زایمان را در هفته 38 بارداری یعنی قبل از رسیدگی کامل جنین و درشتی آن ایجاد می کند، یا زایمان طبیعی و یا سزارین). به احتمال کمتر، دیابت حاملگی می تواند منجر به تولد نوزاد مرده و یا نوزادی بامشکلات تنفسی گردد .

در بیش از 70 درصد موارد، دیابت حاملگی را می توان با رژیم غذایی (و شاید هم با ورزش) کنترل کرد. وقتی که این تلاشها بی ثمر باقی می مانند، معولاً درمان با انسولین، قند خون را پایین می آورد. این درمان ضرری برای جنین ندارد چرا که انسولین از جفت عبور نمی کند و اگر هم عبور کند مقدار آن بسیار بسیار کم است .

دیابت حاملگی معمولاً همیشه بعد از زایمان از بین می رود ولی اغلب در حاملگیهای بعدی دو باره عود می کند و منجر به یک احتمال 50 درصد برای بروز دیابت دائمی در آینده می شود . اگر شما دیابت حاملگی دارید ،ممکن است بتوانید بروز دیابت دائمی را در آینده به تأ خیر بیندازید و مانع بروز آن شوید. چگونه؟ از طریق حفظ وزن مناسب. وزن تأ ثیر بسیار زیادی در دیابت دارد . برای مثال ، درمراحل ابتدایی دیابت، فقط کم کردن 3–2 کیلوگرم وزن می تواند قند خونتان را به حد نرمال برساند . البته دوران حاملگی زمان مناسبی برای کاهش وزن نمی باشد و باید آنرا به بعد از زایمان موکول کنید .

هم در حالت حاملگی و هم در حالت غیر حاملگی، انجام آزمایش خون بهترین روش اطلاع از وضعیت قند خونتان می باشد.

اگر شما قبل از حاملگی هم دیابت داشته اید و الان حامله شده اید، باید حتماً ماما یا پزشکتان را مطلع سازید. بسیاری از نکاتی که باید رعایت کنید  شبیه به زنان دیگری است که برای اولین بار در حاملگی دچار دیابت شده اند ولی اگر از قرصهای ضد دیابت استفاده می کنید باید آنرا به آمپولهای انسولین تبدیل کنید چرا که قرصهای ضد دیابت از جفت عبور می کنند و برای جنین مضر هستند. اگر هم قبلا ًاز آمپولهای انسولین استفاده می کرده اید، احتمالاً باید میزان آن درطول حاملگی تغییر کند چون با پیشرفت حاملگی، نیاز به انسولین عموماً افزایش می یابد .

پره اکلامپسی چیست ؟

پره اکلامپسی چیست ؟

 پره اکلامپسی وضعیتی است که علاوه بر فشار خون بالا، وجود پروتئین در ادرار، افزایش ناگهانی وزن (بیش از 5/2 کیلوگرم در هفته) و ورم دست و صورت را نیز به همراه دارد.

پره اکلامپسی شدید می تواند باعث تاری دید، سر درد شدید، گیجی و درد شدید قسمت بالاو راست شکم شود . در صورت بروز این علایم باید فوراً به ماما یا پزشکتان و یا به بیمارستان مراجعه کنید، چرا که اگر این حا لت فوراً درمان نشود، می تواند به یک وضعیت خطرناک بنام اکلامپسی تبدیل شود که همراه با تشنج مادر می باشد و برای هر دو (مادر و جنین ) خطرناک است . باید بدانید که 7-6% از خانمهای باردار مبتلا به پره اکلامپسی می شوند و معمولاً پس از هفته ی بیستم حاملگی رخ می دهد و اکثر موارد پس از هفته ی سی ام ایجاد میشوند. بیشتر موارد پره اکلامپسی خفیف می باشد که شامل فشار خون 14 روی 9 و یا کمی بیشتر و ورم دست و صورت می باشد . در صورتی که پره اکلامپسی درمان نشود، تبدیل به اکلامپسی می شود که شامل تشنج وکما می باشد . در اکلامپسی، جان مادر و جنین در خطر است . برخی مطالعات نشان می دهند خانمهایی که مبتلابه پره اکلامپسی می شوند ممکن است یک واکنش ایمنی غیر عادی به جفت داشته باشند (ممکن است به همین دلیل باشد که احتمال آن در چندقلویی ، که مقدار جفت بیشتر است، افزایش می یابد).

تقریباً دو سوم موارد پره اکلامپسی در شکم اولها دیده می شود و معمولاً در حاملگیهای بعدی رخ نمی دهد مگر این که فاکتورهای پر خطر وجود داشته باشند.

 

 

فاکتور های پر خطر

 

در صورت وجود هر یک از موارد زیر، احتمال بروز پره اکلامپسی بیشتر می شود :

·         حاملگی اول

·         سابقه خانوادگی پره اکلامپسی

·         افزایش فشار خون مزمن

·         بیماری قند (چه از قبل بوده باشد و چه در حاملگی ایجاد شده باشد)

·         دو قلویی و یا چند قلویی

·         سن کمتر از 20 سال و یا بیش از 35 سا ل

·         چاقی

·         سابقه پره اکلامپسی قبل از هفته 32 حاملگی

·         بیماری کلیوی

·         لوپوس اریتماتوس عمومی (یک بیماری است ناشی از اختلال در سیستم ایمنی)

در صورت ازدواج مجدد ، احتمال پره اکلامپسی در حاملگی این ازدواج ممکن است افزایش یابد (به علت فاکتورهای ایمنی) حتی اگردر حاملگی قبلی پره اکلامپسی وجود نداشته است .

 

درمان پره اکلامپسی

 

درمان براساس شدت بیماری و سن بارداری تعیین مشود . خانمی که پره اکلامپسی شدید دارد وکمتر از هشت ماهه می باشد ، باید در بیمارستان بستری شود و بطور دقیق کنترل شود تا بلکه حاملگی او به انتها برسد و خطری متوجه جنین نشود. در بیمارستان فشار خون او روزی چندین بار کنترل می شود و وزن و پروتئین ادرار او روزی یک بار بررسی میشود. سلامت جنین نیز با انجام سونو گرافی و بررسی قلب او کنترل می شود. در صورتی که خانمی پره اکلامپسی خفیف دارد و بین هفته های  32 و 37 حاملگی می باشد ، پزشک احتمالاً استراحت مطلق در منزل را توصیه می کند ، تا زمانی که یا فشا ر خون پا یین بیاید و یا زایمان شروع شود. در این مدت باید هفته ای یکبار (دو بار بهتر است) به پزشک مراجعه نماید تا وضعیت خود و سلامت جنین را بررسی نماید. برخی مواقع تجویز دارو نیز الزامی می شود .

در هر حال تصمیم نهایی برای درمان پره اکلامپسی توسط پزشک اتخاذ می گردد چراکه او صلاح مادر و جنین را بهتر میداند.

بهترین راه کاهش خطرات پره اکلامپسی ، مراجعه به ما ما یا پزشک در اوایل حاملگی و مراجعه به وی جهت معاینات ماهانه و رعایت دستورات او می باشد. در صورتی که مراقبتهای بارداری تان را نزد ماما طی می کنید و احیاناً مشکل پره اکلامپسی برایتان پیش آمد ،قاعد تاً او شمارا به یک متخصص زنان و زایما ن معرفی می نماید .

در این صورت، به امید خدا، میتوانید یک حاملگی بی خطر با تولد یک فرزند سالم داشته باشید.